агляда́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. агляда́ю агляда́ем
2-я ас. агляда́еш агляда́еце
3-я ас. агляда́е агляда́юць
Прошлы час
м. агляда́ў агляда́лі
ж. агляда́ла
н. агляда́ла
Загадны лад
2-я ас. агляда́й агляда́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час агляда́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

агляда́ць несов.

1. осма́тривать, огля́дывать, обозрева́ть, озира́ть;

2. осма́тривать, свиде́тельствовать;

3. приводи́ть в поря́док;

1-3 см. агле́дзець

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

агляда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да агледзець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агле́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; агле́дзь; -джаны; зак., каго-што.

1. Акінуць позіркам, разгледзець з усіх бакоў, азнаёміцца з кім-, чым-н.

А. новы дом.

2. Абследаваць, вызначыць стан каго-, чаго-н. шляхам праверкі яго работы (чалавека, машыны).

А. хворага.

А. машыну.

3. Прывесці ў парадак; падправіць, паднавіць.

А. хату на зіму.

4. Заглянуць усюды, шукаючы каго-, чаго-н.

Агледзеў вагон — няма дзеда.

5. Выпадкова ці знарок адшукаць, напаткаць прыхаванае.

Назаўтра раніцай агледзеў ён скарб.

|| незак. агля́дваць, -аю, -аеш, -ае і агляда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. агля́д, -у, М -дзе, м. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

осма́тривать несов. агляда́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

озира́ть несов., книжн. азіра́ць, агляда́ць;

озира́ть ме́стность азіра́ць (агляда́ць) мясцо́васць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

агля́дваць несов., см. агляда́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

огля́дывать несов. агляда́ць, агля́дваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

Вызначыць якой-н. мерай велічыню чаго-н.

З. глыбіню вадаёма.

З. тэмпературу.

З. вокам (перан.: уважліва аглядаць каго-н., нібы ацэньваючы).

|| незак. змяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агляда́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. аглядаць — агледзець (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)