абяца́нка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
абяца́нка |
абяца́нкі |
| Р. |
абяца́нкі |
абяца́нак |
| Д. |
абяца́нцы |
абяца́нкам |
| В. |
абяца́нку |
абяца́нкі |
| Т. |
абяца́нкай
абяца́нкаю |
абяца́нкамі |
| М. |
абяца́нцы |
абяца́нках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
абяца́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (разм.).
Абяцанне (часцей нявыкананае).
Абяцанкі-цацанкі, а дурню радасць (прыказка).
◊
Карміць абяцанкамі каго (разм., неадабр.) — даваць абяцанні што-н. зрабіць, але не выконваць іх.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абяца́нка ж., разг. посу́л м.;
◊ кармі́ць ~камі — корми́ть обеща́ниями; корми́ть за́втраками;
а.-цаца́нка, а ду́рню ра́дасць — погов. обе́щанного три го́да ждут
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абяца́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Абяцанне (часцей нявыкананае). [Тапурыя:] — Цара-такі прагналі, але вольнасць народу багатыя не далі, ашукалі народ абяцанкамі... Самуйлёнак. Сымон жа крыўду дзён спазнаў, Цану спазнаў ён абяцанкам. Броўка. Абяцанка — цацанка, а дурню радасць. Прыказка.
•••
Абяцанкамі карміць гл. карміць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цаца́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
У выразе: абяцанка — цацанка, а дурню радасць (разм.) — дурань радуецца абяцанню, якое можа не ажыццявіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
посу́л м.
1. прост. абяца́нка, -кі ж.;
2. (взятка) уст. ха́бар, -ру м.;
◊
за посу́л де́нег не беру́т погов. абяца́нка-цаца́нка, а дурно́му ра́дасць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цаца́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
У выразе: абяцанка — цацанка, а дурню радасць — прыказка, сэнс якой у тым, што дурань радуецца абяцанню, якое можа не ажыццявіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абятні́ца ’абяцанне, абяцаная рэч’ (Нас.) да *ob‑vět‑ni‑са. Абяцанка з польскай. Гл. абяцаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цаца́нка: абяца́нка — ц., а ду́рню ра́дасць посл. обе́щанного три го́да ждут
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Абяца́ць, абяцанка, абяцанне; ст.-бел. обицяти (Нас. Гіст.), обецати з 1489 (Булыка, Запазыч.) < польск. obiecać (гл. Пальцаў, Лекс. і грам., 38).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)