абша́стаць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абша́стаю |
абша́стаем |
| 2-я ас. |
абша́стаеш |
абша́стаеце |
| 3-я ас. |
абша́стае |
абша́стаюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
абша́стаў |
абша́сталі |
| ж. |
абша́стала |
| н. |
абша́стала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
абша́стай |
абша́стайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
абша́стаўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абша́стаць сов.
1. разг. (ограбить) обчи́стить, обобра́ть;
2. обл. (сорвать) оборва́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абша́стаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм., каго.
1. Усё забраць, апустошыць, абрабаваць. [Бабка:] — Сын у мяне, дзеткі, нелюдзь такі. З’ехаў з дому, пакінуў калгас, і не тое, каб мне, старой, памагаць, дык яшчэ мяне ўсю абшастаў. Скрыган.
2. Абшукаць. [Немцы] перавярнулі ўсе хаты, пуні абшасталі, стагі развярнулі, а мужчын — аніводнага няма. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абша́стаць ’абабраць, абакрасці’ (Бяльк., БРС, Касп.), абшастаць ’абрэзаць’ (Сцяц.) да шастаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адша́стаць ’хутка адрэзаць’ (Касп.). Гл. абшастаць і шастаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абшасну́цца ’спатыкнуцца, абарвацца, упасці звысоку’ (Нас., Арх. Бяльк., Юрч., Яруш.) да абшастаць (тады аб‑шаст‑нуцца). Параўн. абшастацца ’абарвацца’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абкрасці, абакрасці; абабраць, абадраць, абчысціць, ачысціць, абшастаць (перан., разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Ашу́стаць ’абабраць’ (Жд.), ’абмануць, абхітрыць’ (Шат.), абшустаць (маладз., Янк. Мат.), рус. ошустать, польск. oszustać ’ашукаць’. Ад шустаць ’дзейнічаць хутка і з шумам; шастаць’, значэнне неабавязкова пад уплывам семантыкі польскага слова (згодна з Брукнерам, 385, позняй, узнікшай на базе вядомага ў XVII ст. szustać ’мяняць, абменьваць’), параўн. абшастаць, абшалёхаць і іншыя экспрэсіўныя ўтварэнні з шырокай семантыкай (у тым ліку ’абабраць’), шуснуць ’абсунуцца, упасці ўніз’ і ’хутка, не разглядаючы, памяняцца на рэчы’ (Бяльк.). Параўн. Фасмер, 3, 180 (звязвае ўслед за Міклашычам з шутить). Гл. ошуст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)