абцяжа́рыць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абцяжа́ру |
абцяжа́рым |
| 2-я ас. |
абцяжа́рыш |
абцяжа́рыце |
| 3-я ас. |
абцяжа́рыць |
абцяжа́раць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
абцяжа́рыў |
абцяжа́рылі |
| ж. |
абцяжа́рыла |
| н. |
абцяжа́рыла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
абцяжа́р |
абцяжа́рце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
абцяжа́рыўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абцяжа́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -жа́р; -раны; зак., каго-што.
1. Зрабіць цяжкім.
Плады абцяжарылі дрэўцы.
2. Выклікаць адчуванне стомленасці.
Зморанасць абцяжарыла рукі і ногі.
3. перан. Нарабіць цяжкасцей, клопату.
А. даручэннямі, просьбамі.
|| незак. абцяжа́рваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абцяжа́ранне, -я, н. і абцяжа́рванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абцяжа́рыць сов.
1. обремени́ть, отяготи́ть;
2. перен. обремени́ть, отяготи́ть; затрудни́ть, утруди́ть;
а. каго́-не́будзь кло́патамі аб сабе́ — обремени́ть (затрудни́ть) кого́-л. хло́потами о себе́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абцяжа́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; заг. абцяжар; зак., каго-што.
1. Зрабіць цяжкім, вагавітым. Наліліся антонаўкі сокам густым, Абцяжарылі нізкія яблыні. Панчанка. // Выклікаць адчуванне стомленасці. Нават зморанасць, якая абцяжарыла ногі і рукі, была прыемнай. Мележ.
2. перан. Нарабіць многа клопату, непрыемнасці, цяжкасцей. Сотнікаў адчуваў, як проста было ператварыцца з напарніка ў абузу, і найбольш асцерагаўся менавіта таго, хоць і ведаў, што калі здарыцца найгоршае — выйсце для сябе знойдзе сам, не абцяжарыць нікога. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отяготи́ть сов. абцяжа́рыць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ацяжа́рыць сов., см. абцяжа́рыць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обремени́ть сов. абцяжа́рыць; (просьбой) патурбава́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абцяжа́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да абцяжарыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераабцяжа́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., каго-што.
Празмерна абцяжарыць.
П. даручэннямі.
|| незак. пераабцяжа́рваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. пераабцяжа́рванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абцяжа́раны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад абцяжарыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)