абуджа́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. абуджа́ю абуджа́ем
2-я ас. абуджа́еш абуджа́еце
3-я ас. абуджа́е абуджа́юць
Прошлы час
м. абуджа́ў абуджа́лі
ж. абуджа́ла
н. абуджа́ла
Загадны лад
2-я ас. абуджа́й абуджа́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час абуджа́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абуджа́ць несов.

1. разг. буди́ть, пробужда́ть;

2. перен. пробужда́ть, возбужда́ть;

3. перен. (делать активным) пробужда́ть, буди́ть;

1-3 см. абудзі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абуджа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да абудзіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абудзі́ць, абуджу́, абу́дзіш, абу́дзіць; абу́джаны; зак.

1. каго-што. Перапыніць чый-н. сон; прымусіць ачнуцца.

Шум абудзіў жанчыну.

2. перан., што. Парушыць спакой, напоўніць гукамі, галасамі, вярнуць да жыцця, дзейнасці, вывесці са стану спакою.

Гоман абудзіў вуліцу.

3. перан., што. Выклікаць якія-н. пачуцці, уласцівасці, якасці.

А. фантазію дзяцей.

|| незак. абуджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абуджэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пробужда́ть несов.

1. (будить) будзі́ць;

2. перен. абуджа́ць; будзі́ць;

пробужда́ть ма́ссы абуджа́ць (будзі́ць) ма́сы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

буди́ть несов.

1. будзі́ць;

2. перен. абуджа́ць, будзі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абуджа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да абудзіцца.

2. Зал. да абуджаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абуджэ́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. абуджаць — абудзіць і стан паводле знач. дзеясл. абуджацца — абудзіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злава́ць, злую́, злуе́ш, злуе́; злуём, злуяце́, злую́ць; злуй; незак.

1. каго. Абуджаць злосць у каго-н.

2. Тое, што і злавацца.

|| зак. узлава́ць, -лую́, -луе́ш, -луе́; -луём, -луяце́, -лую́ць; -лу́й (да 1 знач.) і раззлава́ць, -лую́, -луе́ш, -луе́; -луём, -луяце́, -лую́ць; -лу́й (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

будзі́ць, буджу́, бу́дзіш, бу́дзіць; незак.

1. каго-што. Перапыняць чый-н. сон, прымушаць прачнуцца.

Б. дзяцей у школу.

2. перан. Абуджаць што-н. у каго-н., выклікаць да жыцця, дзейнасці.

Б. успаміны.

|| зак. пабудзі́ць, -буджу́, -бу́дзіш, -бу́дзіць; -бу́джаны (да 1 знач.), прабудзі́ць, -буджу́, -бу́дзіш, -бу́дзіць; -бу́джаны (да 2 знач.) і разбудзі́ць, -буджу́, -бу́дзіш, -бу́дзіць; -бу́джаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)