абсту́каць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. абсту́каю абсту́каем
2-я ас. абсту́каеш абсту́каеце
3-я ас. абсту́кае абсту́каюць
Прошлы час
м. абсту́каў абсту́калі
ж. абсту́кала
н. абсту́кала
Загадны лад
2-я ас. абсту́кай абсту́кайце
Дзеепрыслоўе
прош. час абсту́каўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абсту́каць сов. обсту́кать, осту́кать; обстуча́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абсту́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Пастукаць усюды, у розных месцах. Абстукаць колы вагонаў. □ Нявада абстукаў хат дзесяць, і ўсюды панавала ціхая пустэча. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

обсту́кать сов. абсту́каць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абсту́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да абстукаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

обстуча́ть сов., разг. абсту́каць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

осту́кать сов., разг. абсту́каць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Асму́скваць, асму́зкваць ’абрываць зярняты аўса, захапіўшы паміж пальцамі адно ці колькі каліваў’ (Янк. I). Магчыма, звязана з укр. мускати ’прыгладжваць’, польск. muckać ’дакранацца, гладзіць, датыкацца’ o(b)muskać ’далікатна ацірацца’; балг. мушкам ’даторквацца, націскаць, басці, калоць’. Брукнер (348) лічыў muskać выключна польскім, Младэнаў (Годишник, XIII–XIV, 1917–1918, 91–92) узводзіў яго да і.-е. *(s)meu̯‑ ’дакрануўшыся, прывесці ў рух’ (Покарны, 743, дае без s‑), параўн. лац. movere ’рушыць’ (Вальдэ-Гофман, 2, 116), магчыма, літ. mùšti ’ўдарыць’, mušnóti ’ціха абстукаць’. Улічваючы, што націскны ы ў дадзенай беларускай гаворцы пераходзіць у у (ДАБМ, к. 39), можна дапусціць сувязь з смыкаць (гл.), але пры гэтым няясна другое ‑с‑ (‑з‑ у запісе Янкоўскага). Супрун, Веснік БДУ, 1973, 2, 66.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)