абкантава́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абканту́ю |
абканту́ем |
| 2-я ас. |
абканту́еш |
абканту́еце |
| 3-я ас. |
абканту́е |
абканту́юць |
| Прошлы час |
| м. |
абкантава́ў |
абкантава́лі |
| ж. |
абкантава́ла |
| н. |
абкантава́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
абканту́й |
абканту́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
абкантава́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абкантава́ць сов., см. акантава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абкантава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
Тое, што і акантаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абканто́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да абкантаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абкантава́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад абкантаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аб..., прыстаўка (гл. а...¹).
Ужыв. замест «А...¹»:
а) перад галоснымі: абысці, абыграць, абумовіць, абярнуцца;
б) у некаторых выпадках перад зычнымі: абдумаць, абмяняць, абжаць;
2) нароўні з прыстаўкай «А...¹» перад зычнай: абгарадзіць, абкарыць, абкантаваць (агарадзіць, акарыць, акантаваць);
3) для ўтварэння дзеяслова са знач. прычыніць страту каму-н.: абважыць, абмераць, абхітрыць;
4) для ўтварэння дзеяслова са знач. не ўлічыць, абысці каго-, што-н. пры размеркаванні чаго-н.: абдзяліць, абмінуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аб..., прыстаўка (гл. а... 1).
1. Ужываецца замест «а... 1»: 1) перад галоснымі: абысці, абыграць, абымшыць, абумовіць, абучыць, абярнуцца; 2) у некаторых выпадках перад зычнымі: абняць, абдумаць, абвешаць, абвесці, абжаць.
2. Ужываецца ў некаторых выпадках нароўні з прыстаўкай «а... 1» перад зычнай: абгарадзіць, абкарыць, абпаліць, абкантаваць, (параўн. агарадзіць, акарыць, апаліць, акантаваць).
3. Ужываецца для ўтварэння дзеясловаў са значэннем прычыніць страту каму‑н. у працэсе дзеяння: абважыць, абмераць, аблічыць, абхітрыць.
4. Ужываецца для ўтварэння дзеясловаў са значэннем не ўлічыць, абысці каго‑, што‑н. пры размеркаванні чаго‑н.: абдзяліць, абмінуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблажы́ць, ‑лажу, ‑ложыш, ‑ложыць; зак., каго-што.
1. Абкласці каго‑, што‑н. з усіх бакоў; акружыць чым‑н. Аблажыць градку дзёрнам. Аблажыць хворага падушкамі.
2. Аздабляючы, упрыгожваючы, пакрыць паверхню чаго‑н., чым‑н.; абліцаваць. Аблажыць сцены мармурам. // Абкантаваць, абшыць па краях. Аблажыць аксамітам рукавы і каўнер.
3. Пакрыць, ахінуць суцэльнай заслонай; абвалачы. Ён [цягнік] збавіў ход імклівы трошкі, Адхоны дымам аблажыў. Калачынскі. / у безас. ужыв. Усё неба аблажыла. // безас. Пры хваробе пакрыць (горла, язык) белым налётам. Горла аблажыла.
4. Акружыць войскам; асадзіць. Аблажыць крэпасць. □ Мала таго, што рэспубліку аблажылі з усіх бакоў інтэрвенты і белагвардзейцы, — на яе насоўваецца жахлівая здань голаду. Гамолка.
5. Абавязаць да выплаты чаго‑н. Аблажыць падаткам.
6. Адвярнуць, апусціць, расправіць. Аблажыць каўнер.
7. Разм. Паваліць, абваліць; забіць. Сабак жа завёў, што каня аблажыць могуць. Кірэйчык. Ён слухаў разам з намі воўчыя песні і расказваў, як учора ноччу конюх у іх на участку з кладоўкі праз акно аблажыў аднаго старога канятніка. Пташнікаў. // Зрэзаць, ссячы. Аблажыць сасну. □ Гектараў трыццаць мужчыны ўжо аблажылі, і яна [трава] ляжыць у пракосах. Сабаленка.
8. Разм. Груба аблаяць. Гальяш, не вытрымаўшы, аблажыў сялян моцным слаўцом. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)