Verbum

анлайнавы слоўнік

абдава́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абдава́ць несов., обл. обдава́ть; см. абда́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абдава́ць, ‑даю, ‑даеш, ‑дае; ‑даём, ‑даяце.

Незак. да абдаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абда́ць, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -дало́; -да́дзены; зак., каго-што.

1. Абліць, абсыпаць, абвеяць адразу вялікай колькасцю чаго-н. з усіх бакоў.

А. гладыш варам.

Халодны вецер абдаў хлопчыка.

2. перан. Ахапіць, авалодаць (пра пачуццё, перажыванне і пад.).

Раптам абдало (безас.) яго нейкай незнаёмаю трывогай.

◊

Як варам абдало (разм.) — аб прыліве крыві да твару, выкліканым хваляваннем, адчуваннем няёмкасці.

|| незак. абдава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́; -даю́ць.

|| звар. абда́цца, -да́мся, -дасі́ся, -да́сца; -дадзі́мся, -дасце́ся, -даду́цца; -да́ўся, -дала́ся, -ло́ся.

|| незак. абдава́цца, -даю́ся, -даёшся, -даёцца; -даёмся, -даяце́ся, -даю́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абдава́цца несов., возвр., страд., обл. обдава́ться; см. абдава́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абдава́цца, ‑даюся, ‑даешся, ‑даецца; ‑даёмся, ‑даяцеся; незак.

1. Незак. да абдацца.

2. Зал. да абдаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апырскваць, абдаваць

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ліза́ць, ліжу́, лі́жаш, лі́жа; ліжы́; лі́заны; незак., каго-што.

1. Праводзіць языком па чым-н.

Л. талерку.

2. Падбіраючы языком есці, піць.

Кот лізаў разлітае на стале малако.

3. перан. Дакранацца, пакрываць, абдаваць сабой (пра хвалі, полымя і пад.).

Хвалі ліжуць пясок.

|| аднакр. лізну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. ліза́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Лі́заўка ₁ ’пласцінчаты свердзел’ (Касп., Сцяшк.). Відавочна, з лёзаўка, утворанай з лязо, лёза. Да лёзіва ₂ (гл.).

◎ Лізаўка ₂ ’абшыўка ў кажуху’ (хоц., Мат. Маг.). Рэгіянальнае ўтварэнне. Да лізаць ’пакрываць, абдаваць сабой’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абма́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

1. Махаючы чым‑н., абдаваць паветрам (звычайна для ахаладжэння). Абмахваць твар.

2. Незак. да абмахнуць (у 2 знач.). // Махаючы чым‑н., адганяць мух, камароў і пад. Абмахваць галінкай аваднёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)