абадра́ць, абдзяру́, абдзярэ́ш, абдзярэ́; абдзяро́м, абдзераце́, абдзяру́ць; абдзяры́; абадра́ны; зак., каго-што.
1. Здзерці з усіх бакоў, абдзерці, злупіць, ачысціць.
А. кару.
А. пяньку.
2. Пакрыць драпінамі; падрапаць.
А. нос.
3. перан. Абабраць, абакрасці, ашуканствам пазабіраць што-н. у каго-н. (разм.).
А. пакупніка.
|| незак. абдзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. абдзіра́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.) і абдзі́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абадра́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абдзяру́ |
абдзяро́м |
| 2-я ас. |
абдзярэ́ш |
абдзераце́ |
| 3-я ас. |
абдзярэ́ |
абдзяру́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
абадра́ў |
абадра́лі |
| ж. |
абадра́ла |
| н. |
абадра́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
абдзяры́ |
абдзяры́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
абадра́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абадра́ць сов.
1. (снять кору, оболочку, обивку и т.п.) ободра́ть;
2. (сделать царапины) оцара́пать;
3. (очистить от костры) очеса́ть;
а. пяньку́ — очеса́ть пеньку́;
4. разг. (отнять всё, разорить) ободра́ть, обобра́ть;
◊ а. як лі́пку — ободра́ть как ли́пку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абадра́ць, абдзяру, абдзярэш, абдзярэ; абдзяром, абдзераце; зак., каго-што.
1. Здзерці з усіх бакоў, з усёй паверхні чаго‑н. верхні слой, пакрыццё і пад.; абдзерці. Абадраць кару. □ Да абеду гумно абадралі: свіцілася голае — сохамі, кроквамі, рабрынамі жэрдак. Мележ. // Падрапаць руку, твар і пад. Драпануў Вараны ў кусты направа, абадраў аб каравы пень на баку скуру і залапатаў капытамі ўніз, к рэчцы. Чорны.
2. перан. Разм. Тое, што і абабраць (у 2 знач.).
•••
Абадраць (абдзерці, абабраць, аблупіць) як ліпку — адабраць усё начыста, аграбіць. Айда, мурзатыя, на працу! Што? Яны нас хутка абдзяруць, як ліпку! Лынькоў.
Абадраць як сідараву казу — абадраць, абабраць поўнасцю, цалкам. А Мікіцёнак учора каня купіў у Даўгінаве, але кульгавы, падла, і Мікіцёнак усунуў сорак рублёў цыгану, чорту лысаму. Абадралі як сідараву казу. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абдзіра́ць гл. абадраць, абдзерці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ашатрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., што.
Абадраць, ачысціць зерне перад памолам.
А. мяшок ячменю.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абдзе́рці сов., см. абадра́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сі́дараў, ‑ава.
У выразах: абадраць як сідараву казу гл. абадраць; лупіць як сідараву казу гл. лупіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паабдзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.
Абадраць у многіх месцах, кругом або ўсё, многае.
П. кару на дрэвах.
П. ногі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наабдзіра́ць сов. (во множестве)
1. ободра́ть; см. абадра́ць 1;
2. очеса́ть; см. абадра́ць 3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)