Verbum

камі́н, ‑а, м.

1. Пакаёвая печ малой цеплаёмкасці з адкрытай шырокай топкай пры падлозе. Граф узяў жалезны кіёчак і біў вуг[о]лле ў каміне. Гарэцкі. У замку ціш, і языкаты агонь коміна ліжа дровы. Вялюгін.

2. Электрычны або газавы прыбор для абагрэву пакоя.

[Ад грэч. kaminos — печ.]

камісава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак. і незак.; каго-што.

Разм.

1. Агледзець (аглядаць) каго‑н. на медыцынскай камісіі для вызначэння стану здароўя. Урачы ўважліва камісуюць дапрызыўнікаў.

2. Вызваліць (вызваляць) на медыцынскай камісіі ад ваеннай службы, работы і пад. па стану здароўя. Камісаваць раненага.

ка́псула, ‑ы, ж.

1. Тонкая абалонка або сумка, якая абвалаквае розныя органы, а таксама і паталагічныя ўтварэнні ў арганізме.

2. Абалонка для вадкіх або парашкападобных лякарстваў, якая прыгатаўляецца з крухмалу, жэлаціну і лёгка раствараецца ў арганізме.

3. Герметычная кабіна, камера. // Спускаемы касмічны апарат.

[Ад лац. capsula — каробачка.]

каро́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

1. Памянш. да карона (у 1 знач.).

2. Знешняя частка зуба.

3. Металічная або пластмасавая абалонка, якая надзяваецца на зуб для яго захавання. Паставіць каронку. Залатая каронка.

4. Від свідравальнага долата. Алмазная каронка.

ка́рцэр, ‑а, м.

Цёмнае і цеснае памяшканне для часовага адзіночнага зняволення (у турмах, канцлагерах і інш.). Было страшна, калі білі, калі ў пакаранне па цэлых сутках трымалі без яды, калі саджалі ў карцэр — сыры цёмны склеп, дзе вяліся пацукі і кажаны... Васілевіч.

[Ад лац. carcer — турма.]

кату́рны, ‑аў; адз. катурн, ‑а, м.

Від абутку з высокай падэшвай, які надзяваўся трагічнымі акцёрамі старажытнага грэчаскага і рыжскага тэатраў для надання фігуры велічнасці. / у перан. ужыв. Па другі дзень пасля прэм’еры я ўжо хадзіў па калідорах гімназіі на катурнах славы. Рамановіч.

[Грэч. kóthornoi.]

кі́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Ручная прылада ў выглядзе прадаўгаватага завостранага малатка для драблення цвёрдай пароды або лёду. Салдаты з чыгуначнага батальёна кіркамі і ламамі сколвалі лёд пад каламі. Лынькоў. Мы дзяўблі кіркамі і капалі рыдлёўкамі зямлю. Чорны.

кля́мар, ‑а, м.

1. звычайна мн. (кля́мары, ‑аў). Драўляныя пласціны, якія ставяцца з абодвух бакоў сцяны і сцягваюцца жалезнымі прутамі для яе выраўноўвання і мацавання. Узяць сцяну ў клямары.

2. Абл. Спражка на рэмені, папрузе. [Арцыховіч] падперазаўся новай папругай з блішчастым клямарам. Алешка.

круць-верць, выкл. у знач. вык.

Ужываецца для абазначэння хуткіх рухаў, раптоўных паваротаў у розныя бакі. Сымон ні на хвілінку спакойна не ўседзіць. Круць-верць галавой ва ўсе бакі. Бядуля.

•••

Хоць круць-верць, хоць верць-круць — ці так ці гэтак, усё роўна.

крыві́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Разм.

1. Капля крыві. Уся.. істота [муляра] ў працы, кожная жылка, кожная крывінка. Кулакоўскі.

2. Пра роднага па крыві. «Дзе знайсці прытулак для сына? Дзе схаваць крывінку сваю?» Панчанка.

•••

Ні крывінкі ў твары — пра чалавека з пабляднелым тварам.