Се́чава ‘від карыта’ (Касп.). Ад сячы (гл.) з суф. ‑ава, г. зн. ‘тое, у чым сякуць’. Аб суф. і л. Сцяцко, Афікс. наз., 34; параўн. наступнае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ду́маць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. аб кім-чым, над чым і без дап. Раздумваць, мысліць, разважаць.
Многа думаў аб жыцці.
Д. над задачай.
2. Меркаваць, прытрымлівацца якой-н. думкі.
Думаю, што справа гэта не заслугоўвае ўвагі.
3. з інф. Мець намер што-н. зрабіць.
Думаю застацца дома.
4. на каго (што). Падазраваць, лічыць вінаватым у чым-н.
Дарэмна на яго д.
5. аб кім-чым. Клапаціцца, турбавацца.
Трэба д. аб дзецях.
◊
І думаць няма чаго (разм.) — пра поўную немагчымасць зрабіць што-н.
І не думай (разм.) — пра катэгарычную забарону рабіць што-н.
Трэба думаць (разм.) — напэўна, мабыць, хутчэй за ўсё.
|| зак. паду́маць, -аю, -аеш, -ае (да 1, 3—5 знач.).
|| наз. ду́манне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напо́ўніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак.
1. што кім-чым. Зрабіць поўным, занятым; насыціць, запоўніць чым-н.
Н. мяшок мукой.
Птушыныя галасы напоўнілі лес.
Водар кветак напоўніў пакой.
2. каго-што. перан. Запоўніць, заняць цалкам (пра думкі, пачуцці і пад.).
Н. сэрца жалем.
|| незак. напаўня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. напаўне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кулі́са, -ы, мн. -ы, кулі́с, ж.
1. Бакавая плоская частка тэатральнай дэкарацыі, размешчаная па баках сцэны.
Зайсці за кулісы.
2. перан., чаго. Тое, чым прыкрываюць што-н., за чым хаваецца што-н.
За кулісамі палітычнай барацьбы.
◊
За кулісамі —
а) у тэатральным, акцёрскім асяроддзі;
б) тайна, скрытна, у неафіцыйнай абстаноўцы.
|| прым. кулі́сны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заразі́ць, -ражу́, -разі́ш, -разі́ць; -разі́м, -разіце́, -разя́ць; -ра́жаны; зак., чым.
1. каго-што. Перадаць заразу каму-, чаму-н.
З. каго-н. грыпам.
2. перан., каго (што). Захапіць чым-н., прымусіць іншых пераймаць што-н.
З. любоўю да музыкі.
З. прыкладам.
|| незак. заража́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. заражэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
знаёмства, -а, н.
1. гл. знаёміцца, знаёміць.
2. з кім і паміж кім. Адносіны паміж людзьмі, якія ведаюць адзін аднаго.
Завесці з.
Парваць з.
Набыць што-н. па знаёмстве.
3. Круг знаёмых (разм.).
Мець вялікае з.
4. з чым. Набыццё ведаў, звестак пра што-н., азнаямленне з чым-н.
З. з культурай народа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абкруці́ць, -ручу́, -ру́ціш, -ру́ціць; -ру́чаны; зак.
1. што. Абматаць, абвіць што-н. вакол чаго-н.
А. шалік вакол шыі.
2. што. Заматаць, укруціць што-н. чым-н.; загарнуць у што-н., ахінуць чым-н. з усіх бакоў.
А. нагу бінтам.
3. каго. Абхітрыць (разм.).
Абкруціў мужык пана.
|| незак. абкру́чваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адпаве́дна.
1. прысл. Належным чынам, як таго патрабуе дадзены выпадак.
Даведайся пра пастанову і дзейнічай адпаведна.
2. чаму і з чым, прыназ. з Д і Т. Згодна чаму-н., з чым-н., у залежнасці ад чаго-н.
Адпаведна сродкам.
Адпаведна закону.
Адпаведна з рашэннем.
|| наз. адпаве́днасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прывяза́цца, -яжу́ся, -я́жашся, -я́жацца; -яжы́ся; зак. (разм.).
1. Прымацавацца да чаго-н. вяроўкай.
П. поясам да слупа.
2. перан., да каго-чаго. Пачаць дакучаць, прыставаць.
П. з пытаннямі.
3. перан., да каго-чаго або за кім-чым. Пачаць неадступна ісці за кім-, чым-н.
Сабака прывязаўся да хлопчыка.
|| незак. прывя́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
угрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -э́ты; зак. (разм.).
1. каго-што. Зрабіць цёплым, нагрэць, сагрэць.
Ледзь угрэлі гэту печ.
2. без дап. Прыгрэць.
Угрэла сонца.
3. каго-што. Упарыць, моцна ўтаміць.
У. каня.
4. каго, па чым і без дап. Ударыць чым-н., агрэць (груб.).
У. па патыліцы.
|| незак. уграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)