Слы́шыць ‘уціхамірваць, супакойваць, рабіць паслушным чыёй-небудзь волі’ (ашм., Стан.). Відаць, каузатыў да слухаць, слухацца ‘быць паслухмяным’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
упира́ть несов.
1. упіра́ць;
упира́ть ру́ку в бок упіра́ць ру́ку ў бок;
2. перен. (глаза, взор), разг. упіра́ць; утаро́пліваць;
3. перен. (настоятельно указывать, подчёркивать значение), разг. падкрэ́сліваць; рабі́ць упо́р, упіра́ць;
упира́ть на схо́дство явле́ний падкрэ́сліваць падабе́нства з’яў; рабі́ць упо́р (упіра́ць) на падабе́нства з’яў;
4. (красть) прост. пе́рці;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зарачы́ся, ‑ракуся, ‑рачэшся, ‑рачэцца; ‑рачомся, ‑рачацеся, ‑ракуцца; пр. зарокся, ‑раклася, ‑лося; зак.
Даць зарок, абяцанне ніколі не рабіць чаго‑н. Я зарокся з ім хадзіць. □ — Не, браце, зарокся і думаць пра .. [вершы]. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́хады, ‑аў; адз. няма.
Меры, якія‑н. дзеянні, накіраваныя на дасягненне пэўнай мэты. Рабіць захады. Прымаць захады. □ Смех і жарты не сціхалі хвілін пяць, нягледзячы на самыя знергічныя захады Ніны Іванаўны. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папарабі́ць, ‑раблю, ‑робіш, ‑робіць; што, чаго і без дап.
Разм. Рабіць многа, доўга, неаднаразова. [Сузон:] — Парабкаў .. [Сапун] не меў як бы, але хто ў яго хлеб пазычаў, той ведае, той папарабіў на яго. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўвярэ́джвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Разм. Уверадзіцца — пра ўсіх, многіх. [Юзік:] — Я люблю нядзелю. Хаця рабіць нічога не трэба. [Юрка:] — І я таксама. [Жанчына:] — Ах, як вы перадалі лішне з работаю. Паўвярэджваліся небаракі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разы́грываць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да разыграць.
•••
Разыгрываць камедыю — тое, што і ламаць камедыю (гл. ламаць).
Як па нотах разыгрываць — рабіць што‑н. без цяжкасцей, без запінак, быццам па загадзя распрацаванаму плану.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фі́глі-мі́глі, фігляў-мігляў; адз. няма.
Разм. Жарты, хітрыкі, махінацыі, якія пускаюцца ў ход для дасягнення чаго‑н. У Пшыбыльскага Іцка за парабка з год працуе, фіглі-міглі яму рабіць пасабляе. Шынклер.
[Ад польск. figle-migle — жарты.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чацвярта́к, ‑вертака, м.
1. Уст. Сярэбраная манета вартасцю ў чвэрць рубля; дваццаць пяць капеек.
2. Надзел, кавалак зямлі, роўны прыблізна 1,5 дзесяціны. Ды і што было рабіць дома на жвірыстым чацвертаку? Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчаці́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., што.
Падымаць угору, натапырваць поўсць, шчацінне і пад. Воўк шчацініць поўсць. // перан. Ставіць тарчма што‑н., рабіць што‑н. падобным на шчацінне. Вецер на страсе шчацініць салому.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)