Verbum

валачы́ць, -лачу́, -ло́чыш, -ло́чыць; незак.

1. каго-што. Тое, што і валачы (але абазначае дзеянне, якое адбываецца шматразова і ў розны час).

Валачыў воўк, павалаклі і ваўка.

2. Выцягваць з металу (спец.).

В. дрот.

|| наз. валачэ́нне, -я, н.

|| прым. валачы́льны, -ая, -ае (да 2 знач.).

В. стан.

ахаладзі́ць, -ладжу́, -ло́дзіш, -ло́дзіць; -ло́джаны; зак.

1. што. Зрабіць халодным ці халаднейшым.

А. вар.

2. перан., каго-што. Зрабіць больш спакойным, стрыманым, зменшыць сілу якога-н. пачуцця.

А. прамоўцу вострым пытаннем.

|| незак. ахало́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. ахаладжэ́нне, -я, н. (да 1 знач.) і ахало́джванне, -я, н.

аху́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

1. Абгарнуць чым-н., захутаць.

А. ногі коўдрай.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Агарнуць, пакрыць чым-н.

Туман ахутаў лес.

|| незак. аху́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. аху́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. аху́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.

блакірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак.

1. каго-што. Арганізаваць (арганізоўваць) блакаду.

Б. партызан.

Б. дарогу.

2. што. Закрыць (закрываць) пуць паміж станцыямі, карыстаючыся блакіроўкай (у 2 знач.; спец.).

|| наз. блакірава́нне, -я, н. і блакіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж. (да 2 знач.).

апанава́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., каго-што.

1. Ахапіць, авалодаць (пра фізічны стан, настрой і пад.).

Жанчыну апанаваў страх.

2. Напасці ў вялікай колькасці, акружыць, накінуцца.

Яго апанавалі сабакі.

3. З’явіцца ў вялікай колькасці (разм.).

Справы апанавалі.

|| незак. апано́ўваць, -ае.

узду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. з інф. Нечакана, раптам захацець ці вырашыць што-н. зрабіць.

Не ўздумайце ехаць без мяне!

2. каго-што і з дадан. Успомніць, прыпомніць (разм.).

Я ўздумала, што не прынесла яшчэ дроў у хату.

|| незак. узду́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

уці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.

1. каго-што ў што. Сціскаючы, з намаганнем змясціць, упхнуць.

У. падушку ў чамадан.

2. што. Абвязваючы, зменшыць у аб’ёме.

У. сена на возе.

3. што ў што. Увабраць унутр.

У. галаву ў плечы.

|| незак. уціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

хіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; незак.

1. Нахіляцца, нагінацца.

Куды вецер, туды і дрэва хінецца.

2. перан. Мець ахвоту да чаго-н., захапляцца чым-н.

Х. да навукі.

3. перан. Мець цягу да каго-н., сімпатызаваць каму-н.

Хлопчык больш хінуўся да дзеда.

пераабу́ць, -у́ю, -у́еш, -у́е; -у́ты; зак.

1. каго-што. Абуць у іншы абутак.

П. дзяцей у сухое.

П. ногі.

2. што. Змяніць абутак, абуць іначай.

П. боты.

|| незак. пераабува́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. пераабу́цца, -у́юся, -у́ешся, -у́ецца; незак. пераабува́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. пераабува́нне, -я, н.

пераадо́лець, -ею, -ееш, -ее; -ены; зак.

1. каго-што. Дабіцца перамогі ў барацьбе, перасіліць.

П. ворага.

2. што. Справіцца з чым-н., перамагчы ў сабе што-н.

П. перавал.

П. страх (перан.).

|| незак. пераадо́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).

|| наз. пераадо́ленне, -я, н.