зашархаце́ць, ‑ціць; зак.
Разм. Пачаць шархацець. // Прашархацець. Зашархацела за плотам, падышоў другі паставы. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нача́так ’пачатак’ (Сл. ПЗБ), нача́ткі мн. (ТСБМ): нача́ткі робі́ць ’пачынаць якую-небудзь справу’ (ТС), рус. нача́ток ’пачатак’, польск. naczątek ’тс’, славен. načetek ’тс’, серб.-харв. наче́так ’пачатак; скібка’, ст.-слав. начѧтъкъ ’пачатак’. Прасл. načętъkъ, да načęti ’пачаць’, гл. нача́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ускалыхну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
1. Пачаць калыхацца. Ускалыхнуўся стромкі лес, Запелі нетры, Вяршаліны старых дубоў Аж загулі. Глебка. // перан. Ажывіцца, пачаць дзейнічаць. Зала ўскалыхнулася і зашумела... Пестрак. Пачуўшы волю, народ ускалыхнуўся, пацягнуўся насустрач сваім вызваліцелям. Дуброўскі.
2. перан. Пачаць хвалявацца, трывожыцца. Хіба не ўскалыхнецца, поўнячыся ціхім, прыемным смуткам, душа, не затрапеча сэрца, не павее халадком у грудзях пры адным успаміне, што хутка расстанне. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Наўза́вады ’наўскач’ (дзярж., Нар. сл.), ’хутка (бегчы)’ (ковен., Мат. 2), наўзавады ’ўскач’ (Сцяшк. Сл.), наўзавад ’вельмі хутка’ (Сцяшк.), укр. навзаводи, навзавод. Да заводзіцца ’пачаць спрэчку, спаборніцтва’; фармальна прыслоўе суадносіцца з прыназоўнікавай канструкцыяй з він. скл. назоўніка (Карскі 2-3, 74).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пацясні́цца, -цясню́ся, -цясні́шся, -цясні́цца; -цясні́мся, -цесніце́ся, -цясня́цца; зак.
1. Тое, што і паціснуцца (у 1 знач.).
Пасажыры пацясніліся, каб пасадзіць дзяцей.
2. Пачаць жыць у цеснаце, пасяліўшы да сябе каго-н.
|| незак. пацясня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
самава́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
Металічнае прыстасаванне для кіпячэння вады з награвальнай трубой у сярэдзіне.
Ставіць с. (пачаць кіпяціць ваду ў самавары). Электрычны с.
|| памянш. самава́рчык, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. самава́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аз (род. аза́) м.
1. (устарелое название буквы «а») аз;
2. только мн., перен. (первоначальные сведения) азы́;
пача́ць вучо́бу з азо́ў — нача́ть изуче́ние с азо́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
забе́гаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пачаць бегаць.
•••
Мурашкі забегалі па спіне (скуры, целе) гл. мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
застукаце́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; зак.
Разм. Пачаць стукацець. // Прастукацець. Старшыня застукацеў лінейкаю па стале. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заша́стаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пачаць шастаць. // Шаснуць, прашастаць. Кусты зашасталі, і ўсё сціхла. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)