Траці́чны ‘звязаны з трэцяй стадыяй хваробы’, ‘адносіцца да першага перыяду кайназойскай эры’ (ТСБМ). Запазычанае з рус. трети́чный ‘тс’, відаць, ад *третица, гл. трэці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тэ́т-а-тэ́т ‘сам-насам, удваіх без сведак’ (ТСБМ). Еўрапеізм, паходіць з франц. têt‑a‑tête, відаць, праз рус. тет‑а‑тет ‘тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абсупо́ніваць ’абыгрываць’ (Нас.) да супоня, супоніць (гл.). Відаць, семантычна звязана з супоніць ’біць супоняй’ і ’біць (наогул)’. Параўн. «Глядзі, як вашага брата супоняць» (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абялі́ць ’зняць кару, каб была відаць белая драўніна’ (Шат.). Тлумачэнне не дакладнае. Параўн. абяліць ’зняць скуру з забітай жывёлы’ (Бяльк., Шн., КЭС). Гл. бяліць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аін ’сцізорык’ (Інстр. I, Касп.). Памылкова тлумачыцца ў Каспяровіча як ’нож’. Як відаць з кантэксту, існуе магчымасць іншага тлумачэння: аін ’гэта’ да аіна (< *ажна).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Белабры́сы ’бландзін’ (БРС, Касп.). Рус. белобры́сый. Відаць, складанае слова: да bělъ ’белы’ і bry (brъve) ’брыво’. Гл. Фасмер, 1, 148; Шанскі, 1, Б, 87.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вестыбуля́рны (апарат) (анат.) ’пераддзвер’е, частка ўнутранага вуха’ (БРС, КТС). Запазычана, відаць, з рус. мовы. Узыходзіць да лац. vestibulum ’пляцоўка перад домам, прысенак’ (Лёхін, 138).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гібры́д ’гібрыд’ (БРС). Запазычанне (відаць, праз рус. гибри́д) з ням. мовы (Hybride; першакрыніцай з’яўляецца лац. hybrida ’падвойнага паходжання’ < грэч.). Параўн. Шанскі, 1, Г, 67.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Люх ’хам, некультурны чалавек’ (Растарг.), рус. вяц. перм. лю́ша ’мурза, неахайніца’. Відаць, генетычна звязана з літ. liaũsius ’гультай, нядбайны’, liaušỹs ’гультаявалі’ (Фасмер, 2, 547).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Майстроўня ’майстэрня, атэлье’ (Гарэц., Др.-Падб.), укр. канеўск. майстровня ’тс’. Утворана ад дзеяслова майстраваць і суф. ‑оўня (< ‑ov‑ьnʼa), відаць, па тыпу польск. pracownia.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)