або́ра¹, -ы, мн. -ы, або́р, ж. (уст.) Тонкія вяровачкі ў лапцях, якімі абмотваюцца анучы.

Развязаліся аборы.

Аборай хлеб кроіць (разм.) — пра некультурнага, нязграбнага чалавека.

|| прым. або́рачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падахво́ціцца, -во́чуся, -во́цішся, -во́ціцца; зак. (разм.).

Добраахвотна ўзяцца за якую-н. справу, прапанаваць зрабіць што-н.

П. збегаць па хлеб.

П. дапамагчы бацьку.

|| незак. падахво́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыма́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Зяць, прыняты ў сям’ю жонкі, які жыве ў доме жонкі.

|| прым. прыма́чы, -ая, -ае і прыма́цкі, -ая, -ае.

Прымачы хлеб — сабачы (прымаўка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

за́йцаў, ‑ава.

Разм.

1. Які належыць зайцу. Зайцаў след.

2. Тое, што і заячы (у 3 знач.).

•••

Зайцаў хлеб гл. хлеб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дарэ́мны, -ая, -ае.

1. Які не прыносіць жаданых вынікаў; марны.

Дарэмныя спробы.

Дарэмныя надзеі.

2. Беспадстаўны, беспрычынны.

Дарэмная трывога.

3. Атрыманы дарма, бясплатны.

Д. хлеб.

|| наз. дарэ́мнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

недапячы́ сов.

1. недопе́чь;

н. хлеб — недопе́чь хлеб;

2. недожа́рить;

н. ры́бу — недожа́рить ры́бу;

3. (изготовить меньше положенного — о хлебе) недопе́чь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пакро́іць сов.

1. (всё, многое) перекрои́ть, покрои́ть; (хлеб и т.п.) поре́зать, наре́зать;

2. (нек-рое время) покрои́ть; (хлеб и т.п.) поре́зать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надзённы, -ая, -ае.

1. Які мае важнае жыццёвае значэнне, неабходны; актуальны.

Надзённыя задачы.

2. Які бывае кожны дзень.

Надзённыя клопаты.

Надзённы хлеб — самае неабходнае для жыцця.

|| наз. надзённасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́ля, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Частка чаго-н.

Д. секунды.

Падзяліць хлеб на роўныя долі.

2. Лёс.

Такая мая д.

Шчаслівая д.

Львіная доля — большая частка чаго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лава́ш, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Прэсны белы хлеб у выглядзе тонкай аладкі або пласта з пшанічнай мукі, распаўсюджаны пераважна ў народаў Каўказа і Блізкага Усходу.

|| прым. лава́шны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)