салаўі́ха, ‑і, ДМ ‑лаўісе, ж.
Разм. Самка салаўя. Немаўлят ахінула цяплей салаўіха, Промень зябка ступіў у аўсы. Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ваўчы́ца, ‑ы, ж.
Самка воўка. З учарашняга дня ваўчыца не вярнулася ў бярлогу, і галодныя ваўчаняты распаўзліся па кустах. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кабы́ла, -ы, мн. -ы, -бы́л, ж.
1. Самка каня.
2. Дошка з выразам для шыі і рук, да якой прывязвалі для пакарання бізуном (гіст.).
|| памянш. кабы́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Самі́ца 1 ’самка’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), ’галоўны корань у дрэве’ (Сл. ПЗБ), самы́ця ’самка’ (Сл. Брэс.). Укр. сами́ця, польск. samice, чэш. samice, славац. samica, серб.-харв. са́міца ’самка птушак’, славен. samíca ’тс’. Прасл. *samica, дэрыват ад *samъ ’сам’ з суф. *‑ica, паралель да наз. м. р. *samьcь ’самец’ (SP, 1, 98; Махэк₂, 537). Улічваючы націск і лінгвагеаграфію, у бел. магчыма з польск. Гл. яшчэ Борысь, 538.
Самі́ца 2 ’каўтун на галаве’, само́к 2 ’вялікі камяк каўтуна на галаве’ (пух., З нар. сл.). Укр. са́мка ’дзіцячая хвароба’. Табуістычныя назвы ад саміца 1, самок 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аслі́ца, ‑ы, ж.
Самка асла.
•••
Валаамава асліца — пра пакорнага, маўклівага чалавека, які нечакана выкажа сваю думку або пратэст супраць чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лань, ‑і; Р мн. ‑ней і ‑няў; ж.
Жывёліна роду аленяў, якая вылучаецца стройнасцю цела і хуткасцю бегу. // Самка гэтай жывёлы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зубры́ца, ‑ы, ж.
Самка зубра. [У статку] і маладыя зубры, і падлеткі, і дарослыя зубрыцы з цялятамі, падобнымі на буйных, калматых медзведзянят. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тарачу́шка ’сакатуха (курыца, самка)’ (бялын., Жыв. св.). Да таро́чыць 2, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мядзве́дзіца, ‑ы, ж.
Самка мядзведзя.
•••
Вялікая Мядзведзіца; Малая Мядзведзіца — сузор’і Паўночнага паўшар’я, кожнае з якіх складаецца з сямі зорак і мае форму каўша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аляні́ца, ‑ы, ж.
Самка аленя. Па рэдкім ягадніку і мху, крута выгнуўшы шыю, імчыць аляніца, а следам за ёю гарэзнае алянятка з кароткім хвосцікам-кутасом. Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)