гарадзі́ць, ‑раджу, ‑родзіш, ‑родзіць; незак., што.
1. Ставіць плот, паркан і пад.; абгароджваць што‑н. Гарадзіць плот. □ [Ладымер] да поўдня быў у хаце, а тады выйшаў гарадзіць капуснікі. Чорны. Я выган плотам гарадзіў. Купала.
2. перан. Разм. Гаварыць бяссэнсіцу, выдумляць. Старая Рындзіха хадзіла па вёсцы і гарадзіла на ўсіх Шамраёў за тое, што адбілі ад бацькоў роднага сына. Машара. Стары гаворыць — гародзіць, ды па праўду выходзіць. Прыказка.
•••
Агарод (гарод, плот) гарадзіць — а) пачынаць якую‑н. клапатлівую і безнадзейную справу. Не бачыць Грамабою гэтай зямлі. А калі так — дзеля чаго і гарод гарадзіць. Крапіва; б) гаварыць бяссэнсіцу, выдумляць. Тут Саўка хмурыць свае бровы: — Ты, сын, гарод не гарадзі... Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Плецяня́, плытыня, плеценя ’пляцень’ (Сл. Брэс.), плытыня ’плот, сплецены з лазы’ (малар., Нар. лекс.), ’плот з жэрдак’ (лун., ЛА, 4). Да плесці (гл.). Утворана, відаць, ад пляцень і суф. ‑ня (са значэннем ’прадмет — вынік дзеяння’). Параўн. рус. дыял. плетня ’пляцень’, балг. плетня ’тс’ (*plet‑nja < Spiesti, БЕР, 5, 347).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
памо́ст м.
1. помо́ст; подмо́стки мн.;
2. (деревянная площадка у реки) мостки́ мн.; плот; помо́ст
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Рэ́жка ’металічная рашотка’, ’краты’ (смал., КЭС). Рус. курск. ре́жка ’лёгкі плот, палісаднік’. Да рэдкі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Плаця́нка ’збудаванне з лазы для захоўвання сена’ (віл., Сл. ПЗБ). Са словазлучэння плацяная (будыніна) < плот (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́касаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Абл. Вызваліўшыся ад усяго, што перашкаджае, выставіць, паказаць. Чарэшня звісла цераз плот, Жаўцее цындалея, Гарбуз свой выкасаў жывот І на прыгрэбцы грэе. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наштурхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
1. Штурхаючы, прымусіць наткнуцца на каго‑, што‑н. Наштурхнуць чалавека на плот.
2. перан. Аказваючы ўздзеянне, накіраваць. Наштурхнуць на здагадку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вур ’плот з жэрдак’ зах.-палес. (Бел.-укр. ізал.). Да вор ’тс’ з лабіялізацыяй, параўн. вун ’ён’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пя́раз ’праз, цераз’: пяраз плот скочыў (Шат.). Да пераз (гл.) з няясным пераходам е > я пад націскам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адгні́сці, ‑гніе; зак.
Згніўшы, адваліцца, адпасці. Дзядзька Цімох плот загарадзіў яшчэ да мяне з новага частаколу, а гэты — каторы збуцвеў, у каторага канцы адгнілі — склаў у кучу на дровы. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)