дзе́яч, ‑а, м.

Асоба, што вызначылася ў якой‑н. галіне грамадскай дзейнасці. Дзяржаўны дзеяч. Дзеяч навукі. Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР. Грамадскі дзеяч. □ За гады савецкай улады многа выдатных людзей з’явілася ў беларускім Палессі. Гэта дзеячы народнай гаспадаркі, дзеячы ператварэння і ўдасканалення краю, дзеячы навукі і культуры. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

матэматыза́цыя, ‑і, ж.

Укараненне матэматычных метадаў і дасягненняў матэматыкі ў іншыя навукі, галіны ведаў і сферы дзейнасці чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

махі́зм, ‑у, м.

Рэакцыйная суб’ектыўна-ідэалістычная плынь у філасофіі і метадалогіі навукі канца 19 — пачатку 20 ст.; эмпірыякрытыцызм.

[Ад імя заснавальніка гэтай плыні Эрнста Маха.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ХРАНАЛÓГІЯ, -і, ж.

1. Раздзел гістарычнай навукі, які вывучае гісторыю летазлічэння.

2. Пералік падзей у іх часавай паслядоўнасці.

Х. беларускай гісторыі.

3. Паслядоўнасць паяўлення чаго-н. у часе.

Х. падзей.

|| прым. храналагі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыборабудава́нне, -я, н.

1. Галіна машынабудавання, што вырабляе вымяральныя прыборы, сродкі апрацоўкі інфармацыі, аўтаматычныя і аўтаматызаваныя сістэмы кіравання.

2. Галіна навукі і тэхнікі, якая распрацоўвае сродкі аўтаматызацыі і сістэмы кіравання.

|| прым. прыборабудаўні́чы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жрэц (род. жраца́) м., ист. перен. жрец;

ж. хра́ма — жрец хра́ма;

ж. наву́кі — жрец нау́ки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заслу́женный заслу́жаны;

заслу́женный де́ятель нау́ки заслу́жаны дзе́яч наву́кі;

заслу́женный ма́стер спо́рта заслу́жаны ма́йстар спо́рту;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акадэ́мія, -і, мн. -і, -мій, ж.

1. Найвышэйшая навуковая або мастацкая ўстанова.

Нацыянальная а. навук Беларусі.

2. Назва некаторых вышэйшых навучальных устаноў па спецыяльных галінах навукі.

Ваенна-медыцынская а.

Сельскагаспадарчая а.

|| прым. акадэмі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

інтраскапі́я, ‑і, ж.

Візуальнае вывучэнне ўнутранай макраструктуры непразрыстых рэчываў і матэрыялаў; галіна навукі і тэхнікі, якая займаецца праблемамі такога вывучэння.

[Лац. intrō — унутр і грэч. scopeō — гляджу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недаяда́нне, ‑я, н.

Недастатковае харчаванне. Ад недаядання худзеў твар, але гарэлі вочы прамяністым бляскам — юнак ішоў па храму навукі. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)