Мужчы́зна ’мужчына’ (ашм., смарг., воран., трак., шальч., Сл. ПЗБ). Паўкалька з польск. mężczyzna ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
залепята́ць, ‑лепячу, ‑ляпечаш, ‑ляпеча; зак.
Пачаць лепятаць. // Пралепятаць. Стараста, пажылы, злыселы мужчына, лісліва пакланіўся, нешта залепятаў, а калі выпраміўся, дык раптам збялеў. Казлоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сямівяршко́вы, ‑ая, ‑ае.
Памерам у сем вяршкоў. Любіць вельмі ж стары ўспамінаць той час, калі адзін мужчына паднімаў на сані сямівяршковую дзеравяку. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шатэ́н, ‑а, м.
Мужчына з цёмна-русымі, каштанавымі валасамі. Пятро — высокі, танклявы шатэн, з шараватымі плямамі сівізны на скронях — стаіць на каленях. Ракітны.
[Фр. châtain.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бландзі́н, ‑а, м.
Мужчына са светлымі валасамі. Сярод вясковага насельніцтва Рыфскіх гор сустракаецца нямала бландзінаў і шатэнаў з блакітнымі і шэрымі вачыма. В. Вольскі.
[Фр. blondin.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даўгару́кі, ‑ая, ‑ае.
З доўгімі рукамі. З выгляду гэта быў падлетак, худы, даўгарукі, з тонкай шыяй, а па хадзе, па прыгорбленай постаці — мужчына. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палігіні́я, ‑і, ж.
Спец.
1. Адна з перажытачных форм шлюбу, пры якой мужчына мае некалькі жонак; мнагажонства.
2. Наяўнасць некалькіх песцікаў на адной кветцы.
[Ад грэч. polý — многа і gynē — жанчына, жонка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзя́дзька, -і, м.
1. мн. -і, -аў. Бацькаў або матчын брат.
У госці прыехаў д.
Лявон.
2. мн. -і́, -о́ў. Дарослы мужчына наогул; зварот да старэйшага мужчыны.
Скажыце, д., як прайсці ў бальніцу?
◊
І квіта, дзядзька Мікіта (разм.) — і ўсё тут.
|| ласк. дзя́дзечка, -і, мн. -і, -чак, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
весялу́н, веселуна, м.
Разм. Вясёлы, жыццярадасны мужчына; ахвотнік павесяліцца. Гаварыць тосты і чытаць вершы Веньямін умее. Яго нават лічаць веселуном і завадатарам у кампаніях. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пла́кальшчык, ‑а, м.
1. Уст. У старадаўнім пахавальным абрадзе — мужчына, якога наймалі плакаць па пакойніку.
2. Разм. Той, хто пастаянна плача, скардзіцца на свой лёс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)