спра́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан спраўнага. Камісар паслаў на мост сапёра, загадаўшы ўважліва агледзець яшчэ раз спраўнасць мініравання. Лынькоў. [Сярго:] Вінтоўкі ў спраўнасці? Патроны ёсць? Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панто́н, ‑а, м.

1. Пласкадоннае судна, якое служыць апорай для наплаўнога моста або для падтрымкі на вадзе якіх‑н. збудаванняў. У першы рэйс пантонаў, які прадаўжаўся 50 хвілін, было перакінута на заходні бераг 250 байцоў. «Беларусь». Ля самай вады ляжалі непрыбраныя бярвенні — праз раку будаваўся часовы мост на пантонах. Савіцкі. // Наплаўны мост, збудаваны на такіх суднах. Навесці пантон.

2. Спец. Прыстасаванне для падымання суднаў, якія затанулі.

[Фр. ponton.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пралёт¹, -а, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.

1. Адкрытая прастора паміж чым-н.

Шырокі п. вуліцы.

Аконны п.

2. Адлегласць паміж суседнімі пунктамі апоры ў збудаваннях.

Мост на два пралёты.

3. Участак чыгуначнага шляху паміж станцыямі; перагон (разм.).

4. Свабодны прамежак у лесвічнай клетцы шматпавярховага будынка.

|| прым. пралётны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

развадны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які прызначаецца, служыць для разводкі (у 1 знач.). Развадны ключ (для разводкі пілы).

2. Такі, які можна развесці (у 2 знач.). Развадны мост.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мосны 1 ’здаровы’ (Рам. 1; рагач., Нар. Гом.). Да моцны, моц (гл.). Аб мене ц > с гл. Карскі, 1, 362–363.

Мосны 2 ’мошчаны’ (Крыў., Са сл. Дзіс.). Да мост, масці́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́гарбіцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.

Выгнуцца, набыць форму, падобную на горб. Раптам з зямлі вострымі мечавіднымі праменямі выбухнуў агонь, мост нехаця і цяжка выгарбіўся і рухнуў уніз. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́лажыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.

Тое, што і выкласці. [Мужчыны] вылажылі з лодкі на мост і занеслі на бераг усю сваю гаспадарку. Брыль. Даніла вылажыў свой план. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́ндус, ‑а, м.

Спец. Нахіленая пляцоўка каля ўваходу ў будынак, якая замяняе сабою лесвіцу, а таксама служыць для ўезду аўтамашын і экіпажаў на мост, у гараж і пад.

[Фр. pente douce — нахілены спуск.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пад’е́хаць сов., в разн. знач. подъе́хать;

п. да ракі́ — подъе́хать к реке́;

п. на машы́не — подъе́хать на маши́не;

п. пад мост — подъе́хать под мост;

з яко́га бо́ку да яго́ п.? — с како́й стороны́ к нему́ подъе́хать?

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наве́сці, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; навёў, -вяла́, -ло́; навядзі; -ве́дзены; зак.

1. каго. Прывесці ў вялікай колькасці.

Н. людзей у клуб.

2. каго (што) на каго (што). Ведучы, прывесці, вывесці куды-н.

Н. на след.

3. што. Накіраваць, нацэліць што-н. у бок каго-, чаго-н.

Н. бінокль.

Н. гармату.

4. перан., каго на што. Накіраваць (на думку, размову, сумненне і пад.); садзейнічаць з’яўленню (думкі, сумнення і пад.).

Н. на шчырую размову.

5. перан., што. Прывесці што-н. да пэўнага стану, надаць адпаведны выгляд.

Н. бляск.

Н. парадак.

6. што. Пабудаваць (пра мост, пераправу).

Н. мост.

7. што. Зрабіць інструмент прыгодным для карыстання.

Н. брытву.

Н. музычны інструмент.

8. каго. Нарадзіць, напладзіць у нейкай колькасці (разм.).

Н. дзяцей поўную хату.

9. каго. Быць наводчыкам, садзейнічаць крадзяжу чаго-н.

Н. злодзея.

◊

Навесці на розум — даць разумную параду, навучыць чаму-н. добраму.

|| незак. наво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. навядзе́нне, -я, н. (да 3, 5 і 6 знач.) і наво́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 3, 6 і 7 знач.).

Навядзенне бляску.

Навядзенне мастоў (таксама перан.: устанаўленне сувязей, кантактаў; кніжн.).

|| прым. навадны́, -а́я, -о́е (да 6 знач. у некаторых спалучэннях).

Н. мост.

Навадная пераправа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)