мно́га, прысл.
1. У вялікай колькасці, дастатковай колькасці.
М. гадоў прайшло.
М. ведае.
2. у знач. вык. Больш, чым патрэбна.
Гэтага мне м.
3. (пры выш. ст. і з прыназ. «на»). Значна, у значнай ступені.
М. больш.
На многа раней.
◊
Ні многа ні мала (разм.) — якраз столькі, колькі трэба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ца́цкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Разм. Гуляць, забаўляцца з кім‑, чым‑н. Усякі прымаў яго [падмуркавы камень], Цацкаў, Як злітак дзівосны, Як цацку. Калачынскі. [Завішнюк:] — Мала працерабілі Акцызнік з Юркам Далінай, мала стараюцца дзяўчаты.. Цацкаюць ленту ў руках, падпяразваюцца, вехі мераюць... Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мно́го нареч., в знач. сказ. шмат; мно́га, бага́та;
◊
ни мно́го, ни ма́ло ні мно́га, ні ма́ла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нясы́ты, ‑ая, ‑ае.
Які набраў мала сала, тлушчу (пра жывёлу, якая ідзе на забой). Нясытае парася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нізкаапла́тны, ‑ая, ‑ае.
Які аплачваецца па нізкаму тарыфу. Нізкааплатная пасада. // Такі, за які мала плацяць. Нізкааплатная работа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагарава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак.
Зазнаць многа гора. Нагаравацца з дзецьмі. □ [Лабановіч:] — А якія заработкі — плыты? Калі прынясе дзесяць рубельчыкаў, то і добра. А колькі нагаруецца, нацерпіцца! Колас. — Мама, матуля наша родная! Шкадуем мы цябе... Ці мала ты нагаравалася, мала натупалася ў гэтым двары ды горадзе? Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаспады́ньства, ‑а, н.
Разм. Дзейнасць, занятак гаспадыні. Беламу вясельнаму плаццю [Марыны] .. мала і замінаў фартух — сведчанне яе гаспадыньства. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
улама́ць, уламлю́, уло́міш, уло́міць; улама́ў, -ма́ла; уламі́; улама́ны; зак. (разм.).
1. што. Праламаць, зрабіць пралом.
У. страху.
2. што і чаго. Ломячы, аддзяліць, адламаць.
У. хлеба.
3. перан., каго (што). Пераканаць, угаварыць з цяжкасцю.
Ледзь уламалі ўпартага.
|| незак. уло́мліваць, -аю, -аеш, -ае і уло́мваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. уло́мліванне, -я, н. і уло́мванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабжы́ты, ‑ая, ‑ае.
Такі, у якім яшчэ мала жылі; нежылы. Пакойчык у старшыні быў маленькі і зусім неабжыты. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ма́льскі ’амаль цэлы, які мала чым адрозніваецца ад цэлага’ (Нас.), ма́льскій ’малы’ (Юрч. Фраз. 3). Рус. мальски ’ледзь- ледзь’, мало‑мальски ’хоць трохі’, ’больш-менш’, маломальский ’самы малы, самы нязначны’. Бел.-рус. ізалекса. Можа быць утворана і ад мале́с‑ы (гл.) пры дапамозе суфікса ‑къ. Параўн. таксама серб.-харв. рэдуплікацыі mȁlomanj ’амаль не, амаль’, malàmalo ’мала’, літ. mãžmožis ’крыха, самая дробязь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)