азмро́чыць сов. омрачи́ть, помрачи́ть;
ве́чар ~чыў не́ба — ве́чер омрачи́л (помрачи́л) не́бо;
вайна́ ~чыла дзяці́нства — война́ омрачи́ла (помрачи́ла) де́тство
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́зні, -яя, -яе.
1. Пра час дня, года, перыяд развіцця чаго-н.: які набліжаецца да свайго канца, ужо праходзіць.
П. вечар.
Позняя восень.
2. Які затрымаўся з наступленнем, запознены.
П. прыход.
Сёлета вясна позняя.
Позняе раскаянне.
3. Які паяўляецца пасля ўсіх іншых.
Познія кветкі.
Познія гатункі яблыкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Не́шпар ’вячэрня ў католікаў’ (Гарэц., Касп., Шат.), нешпо́р ’вячэрні час; вячэрня’ (Нас.). З польск. nieszpor ’вячэрняя служба ў католікаў’, што ўзыходзіць да лац. vesper ’вечар’, магчыма, праз н.-ням. Vesper (Кюнэ, Poln., 81).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
турава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
1. Спец. Выконваць другую партыю пры спяванні або ігры на музычным інструменце; уторыць.
2. каму-чаму. Паўтараць чые‑н. словы, якія-н гукі. Манатонна гудуць тэлефонныя правады. Ім туруюць камары. Масарэнка. Вечар... Вечар асенні, хмуры... Дожджык цалуе шыбы. Вецер пяе — туруе. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́веньскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да травеня, які адбываецца ў травені. Быў, помніцца, ясны травеньскі вечар. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вырато́ўчы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і выратавальны. І з усіх бакоў пад вечар прыйшлі на электрастанцыю выратоўчыя брыгады. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Маскара́д ’баль, вечар, на які прыходзяць у масках, касцюмах’, ’незвычайны ўбор, які мяняе знешні выгляд’ (ТСБМ). З рус. маскара́д (а ў пачатку XVIII ст. і машкарада), якое з франц. mascarade < італ. mascarata < maschera ’маска’ (Фасмер, 2, 578).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вако́лле, ‑я, н.
Разм. Мясцовасць, прастора вакол чаго‑н.; наваколле. Лажыўся на зямлю вечар і засцілаў цеменню ўсё ваколле. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прашвэ́ндацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Швэндацца некаторы час. У святочна прыбраным натоўпе Булат прашвэндаўся ўвесь дзень і вечар. Лукша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абяца́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. і незак., каго-што і з інф., каму.
1. Даць (даваць) якое-н. абяцанне.
Абяцалі прыняць на працу.
2. незак. Падаваць надзеі на што-н., выклікаць якія-н. спадзяванні.
Вечар абяцае быць цёплым.
|| зак. таксама паабяца́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 1 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)