бедро́ ср.

1. (часть ноги) бядро́, -ра́ ср., сцягно́, -на́ ср.; (верхняя часть бедра) клуб, род. клу́ба м., мн. клубы́, -бо́ў;

широ́кие бёдра шыро́кія клубы́;

ру́ки на бёдра спорт. ру́кі ў бо́кі;

2. (часть туши) кумпя́к, -ка́ м.; сцягня́к, род. сцегняка́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

подсе́д м., спец.

1. (деревьев) падле́сак, -ску м.; (трав) падро́ст, -ту м.;

2. (о шерсти животных) сівізна́, -ны ж.;

3. (подшёрсток) падшо́рстак, -тка м., по́ўсць, род. по́ўсці ж., пі́льсць, род. пі́льсці ж.;

4. вет. макрэ́ц, -раца́ м.;

5. спорт. падсяда́нне, -ння ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поста́в м.

1. (мельничный) паста́ў, род. паста́ва м.;

мельница о двух постава́х млын на два паста́вы;

2. (манера, постановка) воен., спорт. паста́ва, -вы ж.;

3. (ткацкий стан) обл. кро́сны, род. кро́сен и красён ед. нет;

4. (штука ткани) обл. суво́й, род. суво́я м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

препя́тствие ср., прям., перен. перашко́да, -ды ж.;

ска́чки с препя́тствиями ска́чкі з перашко́дамі;

есте́ственные препя́тствия воен. прыро́дныя перашко́ды;

та́нковые препя́тствия воен. та́нкавыя перашко́ды;

чини́ть препя́тствия кому́-л. рабі́ць (ствара́ць) перашко́ды каму́-не́будзь;

брать препя́тствия спорт. браць перашко́ды;

преодолева́ть все препя́тствия пераадо́льваць усе́ перашко́ды;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ядро́ в разн. знач. ядро́, -ра́ ср.;

ядро́ оре́ха ядро́ арэ́ха;

ядро́ Земли́ ядро́ Зямлі́;

пу́шечное ядро́ гарма́тнае ядро́;

ядро́ семяпо́чки ядро́ семяза́вязі;

ядро́ а́тома ядро́ а́тама;

ядро́ пробле́мы, вопро́са ядро́ прабле́мы, пыта́ння;

ядро́ организа́ции ядро́ арганіза́цыі;

толка́ть ядро́ спорт. штурха́ць ядро́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адзіно́чка

1. м. и ж. (живущий, работающий отдельно от коллектива) одино́чка;

жыць ~кай — жить одино́чкой;

самату́жнік-а. — куста́рь-одино́чка;

2. ж., в др. знач. одино́чка;

пасадзі́ць у ~ку — посади́ть в одино́чку (одино́чную ка́меру);

спабо́рніцтва на ~ках — спорт. соревнова́ния на одино́чках;

○ ма́ці-а. — мать-одино́чка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тэхні́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да тэхнікі (у 1 знач.), звязаны з ёй. Тэхнічныя праблемы. Тэхнічны прагрэс. Тэхнічная рэканструкцыя народнай гаспадаркі. // Які звязаны з вывучэннем, пашырэннем і навуковай распрацоўкай тэхнікі; які абумоўлівае гэтыя працэсы. Тэхнічныя навукі. Тэхнічныя веды. Тэхнічная літаратура. Тэхнічная інфармацыя. // Які заняты, працуе ў галіне тэхнікі. Тэхнічная інтэлігенцыя.

2. Які мае адносіны да тэхнікі (у 2 знач.), звязаны з абслугоўваннем, захаваннем, выкарыстаннем і эксплуатацыяй яе. Тэхнічныя навыкі. Тэхнічныя прыёмы.

3. Які мае адносіны да работы машын і механізмаў, звязаны з працэсам вытворчасці чаго‑н. Тэхнічныя магчымасці станка. Тэхнічныя патрабаванне Тэхнічная дакументацыя. // Звязаны з абслугоўваннем тэхнікі якой‑н. вытворчасці. Тэхнічная служба. Тэхнічны аддзел. Тэхнічны склад.

4. Які падлягае выкарыстанню або апрацоўцы ў прамысловасці. Тэхнічныя культуры. Тэхнічная вада. Тэхнічнае масла.

5. Які выконвае розныя дапаможныя работы ў якой‑н. справе. Тэхнічны сакратар. Тэхнічныя работнікі сцэны.

6. Які абазначае спецыяльнае паняцце, што адносіцца да якой‑н. галіны тэхнікі і навукі; прафесіянальны (пра слова, выраз). Тэхнічны тэрмін.

7. Які вылучаецца высокай тэхнікай, майстэрствам (пра спорт, мастацтва). Тэхнічны баксёр.

•••

Тэхнічны кантроль — нагляд за якасцю прамысловай прадукцыі, за адпаведнасцю яе ўстаноўленым стандартам.

Тэхнічны мінімум — сукупнасць ведаў у якой‑н. галіне, неабходныя для рабочага адпаведнай спецыяльнасці.

Тэхнічная норма — норма выпрацоўкі, якая ўстанаўліваецца з улікам забеспячэння тэхнікай і ўмоў працы.

Тэхнічны рэдактар — рэдактар, які ведае паліграфічным афармленнем кнігі, газеты і пад.

Тэхнічны савет — кансультатыўны орган па пытаннях тэхнікі (пры міністэрстве, навукова-даследчым інстытуце, канструктарскім бюро).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вада́, -ы́, ДМ -дзе́, мн. во́ды, вод і -аў, ж.

1. Празрыстая бясколерная вадкасць, якая ўяўляе сабой хімічнае злучэнне вадароду і кіслароду.

Шклянка вады.

Марская в.

2. (звычайна з азначэннем). Напітак, тэхнічныя растворы.

Газіраваная в.

Мінеральная в.

Вапнавая в.

3. Водная паверхня ракі, возера, мора і пад., а таксама яе ўзровень.

Падарожнічаць па вадзе.

Высокая в.

Дастаўляць грузы вадой.

4. мн. Водная прастора якога-н. раёна.

Тэрытарыяльныя воды.

Унутраныя воды.

5. мн. Плынь, хвалі, водная маса.

Глыбокія воды.

Воды Нёмана.

6. мн. Мінеральныя крыніцы, курорт з такімі крыніцамі.

Лячыцца на водах.

Мінеральныя воды.

7. перан., адз. Пра наяўнасць пустога, беззмястоўнага шматслоўя ў дакладзе, лекцыі і пад. (разм.).

Не даклад, а в.

○

Верхавая вада — вада, якая сцякла ў рэчку пасля дажджу ці ўтварылася з расталага снегу.

Жоўтая вада — хвароба вачэй, пры якой зрэнка набывае жоўты колер.

Цёмная вада — слепата, выкліканая атрафіяй зрокавага нерва.

◊

Таўчы ваду ў ступе або насіць ваду ў рэшаце (разм.) — займацца пустымі справамі, марнай працай.

Вадой не разліць (не разальеш) каго — пра неразлучных сяброў.

Як у ваду глядзеў — быццам загадзя ведаў.

Вады (нікому) не замуціць — не зрабіць шкоды.

Выйсці сухім з вады — застацца непакараным.

Віламі па вадзе пісана — пра што-н. маламагчымае, няпэўнае.

Ліць ваду на млын чый, каго — прыводзіць доказ або дзейнічаць на чыю-н. карысць.

Вывесці на чыстую ваду каго-н. — выкрыць чые-н. нядобрыя ўчынкі).

Цішэй вады, ніжэй травы — пра сціплага, вельмі спакойнага, ціхага чалавека.

|| памянш.-ласк. вадзі́ца, -ы, ж. (да 1 знач.; разм.) і вадзі́чка, -і, ДМ -чцы, ж. (да 1 знач.; разм.).

|| прым. во́дны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.) і вадзяны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

Водны шлях.

Водны раствор.

Водны спорт.

Вадзяная пара.

Вадзяны павук.

Вадзяны млын.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кру́чаны

1. прич. кру́ченный; см. круці́ць 3, 4;

2. прил. кручёный;

к. абара́нак — кручёный бу́блик;

3. прил. (винтообразный) вито́й;

~ная ле́свіца — вита́я ле́стница;

4. прил., разг. бе́шеный;

к. саба́ка — бе́шеная соба́ка;

5. прил., перен. шально́й, ша́лый, сумасбро́дный;

○ к. мяч — кручёный мяч;

к. ўдар — спорт. кручёный уда́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ва́га ж. (рычаг для поднятия тяжестей) ва́га

вага́ ж.

1. прям., перен. вес м.;

ме́ры вагі́ — ме́ры ве́са;

а́тамная (малекуля́рная) в. — а́томный (молекуля́рный) вес;

мёртвая в. — ав. мёртвый вес;

найлягчэ́йшая в. — спорт. наилегча́йший вес;

2. весы́ мн.;

◊ на вагу́ зо́лата — на вес зо́лота;

мець вагу́ — име́ть вес

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)