Валакня́ ’павольнае дзеянне, цяганне па судах і пад.’ (Нас.). Да валакці ’марудзіць’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́льна ’павольна’ (Нас., Касп.); ’магчыма, дазволена’ (Нас.). Да воля (гл.). Параўн. таксама паволі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кандзю́х ’жывот’ (Нас., чач., Мат. Гом.), ’тоўстая кішка свінні’ (Нас.), да кіндзюк (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

приме́р

1. (образец) пры́клад, -ду м., узо́р, -ру м.;

приме́р му́жества пры́клад (узо́р) му́жнасці;

взять для приме́ра узя́ць для пры́кладу (за ўзор);

он явля́ется для нас приме́ром ён з’яўля́ецца для нас узо́рам (пры́кладам);

2. (частный случай) пры́клад, -ду м.;

приведём приме́р прывядзём (во́зьмем) пры́клад;

3. мат. пры́клад, -ду м.;

реше́ние приме́ров рашэ́нне пры́кладаў;

◊

для приме́ра для пры́кладу;

к приме́ру сказа́ть напры́клад;

4. не в приме́р а) (кому, чему) не то́е што (хто, што), не так як (хто, што) ставится в середине или в конце предложения и выделяется запятыми; (в отличие) у адро́зненне (ад каго, чаго); (в противоположность) у супрацьле́гласць (каму, чаму); не ў пры́клад (каму, чаму);

не в приме́р про́чим не то́е што (не так як) і́ншыя; б) (гораздо) зна́чна; (несравненно) непараўна́на;

его́ расска́з не в приме́р интере́снее яго́ раска́з (апо́вед) зна́чна (непараўна́на) цікаве́йшы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Аднаві́ць, ст.-бел. отновити (1615) (Нас. гіст.), отновлену быти (1347) (Нас. гіст.). Гл. новы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ады́лі ’а далей’ (Нас.), ’але’ (Гарэц.), адлі ’нарэшце’ (Нас.) да а‑далі. Гл. далі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Праблюда́нне ’збераганне’ (Нас.), праблюдаць ’зберагаць’, прабягаць ’зберагчы’ (Нас.). Прэфіксальны дэрыват ад блюсць (гл. будзіць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Са́дкі ’рэзкі на смак, даўкі’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр.), ’тая, якая збягаецца (аб тканіне)’ (Нас.), са́дкасць ’рэзкасць, даўкасць’ (Нас., Байк. і Некр.). Рус. са́дкий ’аб тканіне — якая збягаецца’. Да садзіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абшарпа́нец ’абадранец’ (Нас., Юрч.), абшарпанік (Гарэц.), абшарпонік (Др.-Падб.), абшарпаць, абшарпаны (Нас., Бяльк.). Гл. шарпаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Адскё́п ’раскол’ (Нас., Гарэц.), адскяпіць ’адкалоць’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб.), адкеп (Др.-Падб.). Гл. скепаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)