бра́ндэр, ‑а, м.
1. Судна, нагружанае выбуховымі або лёгказапальнымі рэчывамі, якое прызначалася даўней для падпальвання непрыяцельскіх суднаў.
2. Судна, якое затапляецца пры ўваходзе ў гавань, бухту з мэтай загарадзіць уваход або выхад з яе.
[Ням. Brander.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кана́па, ‑ы, ж.
Прадмет мяккай мэблі для сядзення і ляжання, са спінкай і падлакотнікамі. [Георгій] апусціўся на канапу і стомлена адхінуўся да спінкі. Мележ. Пры сцяне пад вокнамі стаяла масіўная, са смольных дошак канапа. Сабаленка.
[Фр. canapé.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канфедэра́цыя, ‑і, ж.
1. Саюз, аб’яднанне якіх‑н. грамадскіх арганізацый або самастойных, суверэнных дзяржаў. Канфедэрацыя працоўных Лацінскай Амерыкі.
2. Гіст. Часовы саюз шляхты ў феадальна-прыгоннай Польшчы, які ствараўся для дасягнення пэўных палітычных мэт.
[Лац. confoederatio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капы́лле, ‑я, н., зб.
Капылы. [Мікіта] дамашнім спосабам, распарваючы ў печы ясень, гнуў палазы і вычэсваў капылле для саней. Галавач. На вокнах свежыя фіранкі ўсміхаюцца; прасцірадламі чыстымі пазасланы зэдлік і столік з шавецкім капыллем. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карэкту́ра, ‑ы, ж.
1. Праверка і вымаўленне друкарскага набору; карэкціраванне. Зрабіць карэктуру.
2. Адбітак з друкарскага набору, прызначаны для выпраўлення памылак. Вычытваць карэктуру. □ — Гэта — карэктура. У наборы могуць памылкі быць. Іх трэба выправіць. Шынклер.
[Ад лац. correctura — тое, што трэба выправіць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каскадзёр, ‑а, м.
1. У цыркавым мастацтве — выканаўца нумара, які звычайна мае характар пантамімічнай сцэнкі і заснаваны на камічных акрабатычных падзеннях (каскадах).
2. Асоба, якая выконвае ў кінафільмах складаныя або небяспечныя для жыцця трукі.
[Фр. cascadeur.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лазарэ́т, ‑а, М ‑рэце, м.
1. Уст. Бальніца для бедных.
2. Невялікая лячэбная ўстанова пры вайсковай часці; шпіталь. Палкавы лазарэт. Палявы лазарэт. □ [Таня:] — Маці служыла з .. [бацькам] у адным палку — яна была сястрою ў лазарэце... Каваль.
[Фр. lazaret, іт. lazaretto ад імя пракажонага жабрака Лазара ў евангельскай прытчы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лі́вер 1, ‑у, м.
Вантробы забойнай жывёлы (печань, лёгкія, сэрца і селязёнка) як прадукты харчавання. Купіць ліверу. Пірог з ліверам.
[Ад англ. liver — печань.]
лі́вер 2, ‑а, м.
Прыбор для набірання вадкасці ў выглядзе трубкі з расшырэннем пасярэдзіне.
[Ад лац. levare — паднімаць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лі́цер, ‑а, м.
Спец. Дакумент на бясплатны або ільготны праезд якім‑н. транспартам. Чыгуначны ліцер. □ [Аксана] птушкай паляцела ў ваенкамат, каб там ведалі пра яе шчасце і хутчэй выдалі ліцер для паездкі да сыноў. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ло́жак, м.
Прадмет мэблі для сну ў выглядзе доўгай рамы з ножкамі і дзвюма спінкамі, на якую кладуцца матрац і пасцель. Драўляны ложак. Жалезны ложак. □ Хлопчык ляжаў на ложку, захутаны ў дзве коўдры. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)