аб’е́сці, аб’е́м, аб’ясі́, аб’е́сць; аб’ядзі́м, аб’ясце́, аб’яду́ць; аб’е́ў, аб’е́ла; аб’е́ш; аб’е́дзены; зак., каго-што.
1. Абгрызці, абкусаць з бакоў, з’есці што-н. зверху.
Вусень аб’еў лісце.
2. З’еўшы многа, прычыніць страту каму-н. (разм.).
Ён вас не аб’есць.
|| незак. аб’яда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абма́цаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
1. Памацаць з усіх бакоў з мэтай агляду; уважліва агледзець.
Доктар абмацаў хворага.
2. перан. Знайсці, намацаць, выявіць, шукаючы; высачыць, выведаць.
А. яблыкі ў торбе.
Бяда, калі абмацаюць бандыты.
|| незак. абма́цваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абсле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., каго-што.
1. Зрабіць (рабіць) агляд, праверку чаго-н.
2. Уважліва азнаёміцца (знаёміцца) з чым-н., вывучаць (вывучыць) што-н.
А. жыллёвыя ўмовы.
А. мясцовасць.
|| наз. абсле́даванне, -я, н.
Легчы ў бальніцу на а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абцячы́, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -цячэ́; зак.
1. каго-што. Абагнуць, абысці сваім цячэннем.
Рака абцякла вёску з абодвух бакоў.
2. Сцячы з чаго-н. мокрага (пра вадкасць).
Вада абцякла з адзення.
|| незак. абцяка́ць, -а́е.
|| наз. абцяка́нне, -я н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
агры́зак, -зка, мн. -зкі, -зкаў, м.
1. Абгрызены кавалак чаго-н., недаедзеная частка чаго-н.
А. яблыка.
2. Рэшта якога-н. прадмета, малапрыдатная для ўжывання.
А. алоўка (спісаны, кароткі аловак).
3. перан., зневаж. Пра каго-н., кім пагарджаюць, хто не заслугоўвае павагі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адасо́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак.
1. каго-што. Аддзяліцца, выдзеліць з агульнага, цэлага; паставіць у асобае становішча.
А. участак зямлі ў садзе.
2. што. У граматыцы: зрабіць адасобленым (у 2 знач.).
А. азначэнне.
|| незак. адасабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. адасабле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адво́д, -у, М -дзе, м.
1. гл. адвесці.
2. Заява аб адхіленні каго-н. ад удзелу ў чым-н.
Даць а. кандыдату.
3. Адгалінаванне (у трубе, электрасетцы і пад.).
А. ад батарэі.
◊
Для адводу вачэй (разм.) — з мэтай адцягнуць увагу ад чаго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адкармі́ць, -кармлю́, -ко́рміш, -ко́рміць; -ко́рмлены; зак., каго-што.
Кормячы, давесці да сытасці, выкарміць; добрай ежай, кормам паправіць.
А. кабана.
|| незак. адко́рмліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. адкармі́цца, -кармлю́ся, -ко́рмішся, -ко́рміцца (разм.); незак. адко́рмлівацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. адко́рм, -у, м. Паставіць каня на а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адклі́каць, -клічу, -клічаш, -кліча; -кліч; -кліканы; зак., каго-што.
1. Паклікаўшы, прымусіць адысці куды-н.; адазваць.
А. знаёмага для размовы.
2. Вярнуць назад, прапанаваўшы спыніць выкананне ранейшых абавязкаў (афіц.).
А. пасла.
|| незак. адкліка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. адкліка́нне, -я, н. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
інспірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., што (кніжн.).
1. Выклікаць з’яўленне чаго-н.
І. з’яву рэдукцыі.
2. Нагаворамі, падбухторваннем вы́клікаць (выкліка́ць) у каго-н. якія-н. думкі, погляды і пад.
І. беспарадкі.
|| наз. інспіра́цыя, -і, ж. і інспірава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)