Verbum

прамяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак., каго-што.

1. Тое, што і абмяняць.

П. быка на індыка (прымаўка пра абмен дрэннага на яшчэ горшае).

2. Аддаць перавагу каму-, чаму-н.

Не прамяняю самасад ні на якія цыгарэты.

|| незак. праме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

прыдра́цца, -дзяру́ся, -дзярэ́шся, -дзярэ́цца; -дзяро́мся, -дзераце́ся, -дзяру́цца; -дра́ўся, -ра́лася; -дзяры́ся; зак.

1. да каго-чаго. Незаслужана папракнуць, зрабіць вымову за дробную або ўяўную правіннасць.

П. да дробязі.

2. да чаго. Выкарыстаць што-н. як зачэпку для прыдзіркі.

|| незак. прыдзіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прыём, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. прыняць.

2. Асобнае дзеянне, рух.

Напісаць артыкул у два прыёмы.

3. Спосаб у ажыццяўленні чаго-н.

Мастацкі п.

4. Збор запрошаных асоб (звычайна афіцыйных) у гонар каго-, чаго-н.

П. у пасольстве.

Наладзіць п. карэспандэнтаў.

прыпо́мніць, -ню, -ніш, -ніць; зак.

1. каго-што. Успомніць, аднавіць у памяці.

П. прозвішча даўняга знаёмага.

2. што і каму. Не забыць зробленага кім-н., каб адпомсціць, пакараць за гэта (разм.).

Ягэта табе прыпомню!

|| незак. прыпаміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.).

прытулі́цца, -улю́ся, -у́лішся, -у́ліцца; зак.

1. да каго-чаго. Шчыльна прыціснуцца, прыхіліцца.

П. да маці.

П. да сцяны.

2. Знайсці прытулак (у 1 знач.).

П. ў родных.

Каля лесу прытулілася хатка (перан.).

|| незак. прыту́львацца, -аюся, -аешся, -аецца і прытуля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

прыхарашы́ць, -рашу́, -ро́шыш, -ро́шыць; -ро́шаны; зак., каго-што (разм.).

1. Зрабіць больш прыгожым, надаць прыгажэйшы выгляд.

П. горад к святу.

2. перан. Падаць у больш прыгожым выглядзе, чым у сапраўднасці.

П. героя. П. праўду.

|| незак. прыхаро́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыхаро́шванне, -я, н.

прыхі́льны, -ая, -ае.

1. Які мае схільнасць да чаго-н.

П. да працы.

2. Які выказвае сімпатыі да каго-, чаго-н., спачувае каму-н.; які выяўляе адабрэнне, спагаду.

П. слухач. П. позірк.

3. Які выказвае адабрэнне, станоўчы.

П. водзыў.

|| наз. прыхі́льнасць, -і, ж.

пужа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак., каго (што).

Наводзіць страх, палохаць.

|| зак. спужа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і напужа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны.

Напужаў мех, дык і торба страшна (прыказка).

|| аднакр. пужну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́

|| наз. пужа́нне, -я, н.

завало́даць, -аю, -аеш, -ае і заўлада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., кім-чым.

1. Узяць каго-, што-н. у поўнае сваё распараджэнне; захапіць.

З. чужой маёмасцю.

2. перан. Прыцягнуць да сябе, падпарадкаваць свайму ўплыву.

З. чыёй-н. увагай.

|| незак. завало́дваць, -аю, -аеш, -ае.

запалане́ць, -ланю́, -ло́ніш, -ло́ніць; -ло́нены; зак.

1. каго-што. Узяць у палон; скарыць, пазбавіць незалежнасці.

З. народ.

З. сэрца дзяўчыны (перан.).

2. што. Заняць, запоўніць сабой якую-н. прастору.

Натоўп запаланіў увесь двор.

Трывога запаланіла ўсё нутро (перан.).

|| незак. запаланя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.