дзяду́ня, ‑і, м.
Тое, што і дзядуля. [Жанна:] Дзядуня, мне каб трошачкі чаго з’есці, я адразу б і заснула. Шамякін. — Ой, дзядуня! Вазьмі і мяне з сабою, — папрасілася Надзя. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ду́бальт, ‑а, М ‑льце, м.
Абл. Падвойная рама, падвойныя дзверы. Каб не дай божа, з крамай што не здарылася, гаспадар закрываў дзверы жалезнымі дубальтамі, а вокны — жалезнымі аканіцамі. Лобан.
[Польск. dubelt з ням. doppelt.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэнатура́цыя, ‑і, ж.
Змяненне уласцівасцей бялку пад уплывам хімічных і фізічных умоў.
•••
Дэнатурацыя спірту — дабаўленне ў спірт атрутных або непрыемных на смак рэчываў, каб зрабіць яго непрыгодным для піцця.
[Фр. dénaturation.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задзірване́лы, ‑ая, ‑ае.
Які зарос травой, пакрыўся дзёрнам. Рыдлёўка не вельмі каб ахвотна ўваходзіла ў задзірванелы грунт даўняй мяжы. Лупсякоў. Год за годам людзі адбудаваліся, узаралі задзірванелыя палі. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запазне́лы, ‑ая, ‑ае.
Які спазніўся са з’яўленнем, узнікненнем; позні. Зверху лісты папараці, каб не трапіў пыл у кошык, ды некалькі запазнелых васількоў, якія сарваў Міколка на ўзмежку поля. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заплю́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.
Разм. Закрыць, заплюшчыць (вочы). Святло адпаўзло да дзвярэй, і з гэтым цень знік, а каб звыкнуцца з цемрай камеры, Крумінскі заплюснуў вочы. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зво́ды, ‑аў; адз. няма.
Разм. Нагаворы, плёткі. І жылося б, як у людзей, каб не чужыя зводы. Адамчык. Яго жонка зводы робіць, перадае другому, так толькі і жыве. Янкоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іржаве́ць і ржаве́ць, ‑вее; незак.
Пакрывацца ржой. Усе .. [машыны] былі пастаўлены так, каб не ржавелі і не псаваліся. Колас. Рэйкі цьмяна пабліскваюць, відаць, пачынаюць іржавець, бо цягнікі ходзяць рэдка. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карале́віч, ‑а, м.
Уст. і нар.-паэт. Сын караля. Тым часам царэўна дала аб’яву, каб з’явіўся да яе жаніх. Перш-наперш паклікала да сябе ўсіх царэвічаў і каралевічаў. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́рля, ‑і, ж.
Тонкая баваўняная тканіна з рэдка пераплеценых нітак. Парэзаць марлю на бінты. □ Акно нізкае, і каб прахожыя не зазіралі ў кабінет, яго завесілі фіранкамі з марлі. Новікаў.
[Фр. marli.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)