эрго́метр, ‑а, м.

Спец. Прыбор для выканання дазіраванай механічнай работы пры даследаванні працаздольнасці і функцыянальных змен, якія адбываюцца ў арганізме ў працэсе працы.

[Ад грэч. érgon — праца, работа і metreō — вымяраю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́сеяць, -сею, -сееш, -сее; -сей; -сеяны; зак.

Пасеяць (якую-н. колькасць).

В. сто пудоў жыта.

|| незак. высява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. высява́нне, -я, н. і вы́сеў, -севу, м. (спец.).

Нормы высеву.

Высеў траў.

|| прым. высяўны́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́чытаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

1. Даведацца пра што-н. з прачытанага.

В. навіну.

2. Выверыць, чытаючы (спец.).

В. рукапіс.

|| незак. вычы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. вы́чытка, -і, ДМ -тцы, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

варыя́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Варыянт (у 1 знач.; кніжн.).

2. Відазмяненне музыкальнай тэмы (у 2 знач.).

Тэма з варыяцыямі.

|| прым. варыяцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Варыяцыйнае вылічэнне (адна з галін матэматычнага аналізу).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аргані́зм, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Усякая жывая істота, расліна.

Развіццё арганізмаў.

2. Сукупнасць фізічных і духоўных уласцівасцей чалавека.

Здаровы а.

3. Складанае арганізаванае адзінства (перан.).

Дзяржаўны а.

|| прым. аргані́зменны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адгалінава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., што (спец.).

Зрабіць адгалінаванне (у 2 і 3 знач.).

А. парастак.

А. дарогу.

|| незак. адгаліно́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. адгаліно́ўванне, -я, н.

|| наз. адгалінава́нне, -я, н. і адгаліне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адрасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак. і незак., што і каму.

1. Паслаць (пасылаць) на які-н. адрас.

А. ліст брату.

2. перан. Накіраваць (накіроўваць).

Заўвагі адрасаваны рэдактару.

|| прым. адрасава́льны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акіяна́рыум, -а, мн. -ы, -аў і акіяна́рый, -я, мн. -і, -яў, м. (спец.).

Басейн з марской вадой ці спецыяльна адведзены прыбрэжны ўчастак мора для ўтрымлівання, развядзення, вывучэння і дэманстрацыі марскіх жывёл і рыб.

|| прым. акіяна́рыумны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абагрэ́ць, -рэ́ю, -рэ́еш, -рэ́е; -рэ́ты; зак., каго-што.

1. Сагрэць, зрабіць цёплым.

А. рукі.

А. кватэру.

2. перан. Ахінуць ласкай, клопатам.

А. сірату.

|| незак. абаграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абагрэ́ў, -рэ́ву, м. (спец.) і абаграва́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фа́за, -ы, мн. -ы, фаз, ж.

1. Момант, этап, асобная стадыя ў развіцці і змяненні чаго-н.

Першая ф. месяца.

Вадкая ф.

Уступіць у новую фазу развіцця.

2. Асобная група абмотак генератара (спец.).

|| прым. фа́завы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)