шта́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да штату ​2 (у 1 знач.); які вызначаецца згодна са штатам. Штатны спіс. □ Самуйлёнак быў залічаны на штатную пасаду літаратурнага работніка газеты. «Маладосць». Бацька працаваў падзённа на чыгунцы, пасля яго прынялі на штатную пасаду рамонтным рабочым пад Магілёвам. С. Александровіч.

2. Які ўваходзіць у штат, знаходзіцца ў штаце ​2 (у 2 знач.). Зроду не даводзілася мне Быць экскурсаводам штатным. Калачынскі. І не ведае Пятроўна, Што зрабілася яна Хоць не штатным, ды цудоўным Агітатарам у нас. Панчанка. // у знач. наз. шта́тны, ‑ага, м. Асоба, якая ўваходзіць у штат ​2 (у 2 знач.). А назаўтра ўсе ў калгасе загулі, загаманілі: Курловіч узяўся за штатных... Дуброўскі. [Старшыня:] — Ноч во становіцца вялікая, дык калі качагара падменіш, калі манцёра. Будзеш там штатным. — Я ж працую, — Алег глянуў на свайго брыгадзіра. Ермаловіч.

•••

Штатны расклад гл. расклад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мрак м., прям., перен. це́мра, -ры ж., мн. нет; (сумрак) разг. мо́рак, -ку м., мн. нет; змрок, род. змро́ку м., мн. нет;

во мраке но́чи у це́мры но́чы;

◊

мрак неве́жества це́мра не́вуцтва;

покры́то мраком неизве́стности пакры́та це́мрай невядо́масці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

переколо́ть​I сов.

1. (приколоть иначе) перакало́ць, перашпілі́ць;

переколо́ть бант перакало́ць (перашпілі́ць) бант;

2. (исколоть всё, многое, во многих местах) пакало́ць, перакало́ць, скало́ць;

переколо́ть па́льцы иго́лкой пакало́ць (перакало́ць, скало́ць) па́льцы іго́лкай;

3. (заколоть, умертвить всех, многих) перакало́ць, пакало́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абвінава́ціць сов.

1. в разн. знач. обвини́ть;

а. у крадзяжы́ — обвини́ть в кра́же;

а. у злачы́нстве — обвини́ть в преступле́нии;

2. изобличи́ть, обличи́ть; уличи́ть;

а. у хлусні́ — изобличи́ть (уличи́ть) во лжи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перапаро́ць сов.

1. (распороть во множестве) перепоро́ть;

2. (чем-л. острым) переты́кать, переколо́ть;

3. разг., см. перабада́ць;

4. разг. (обыскать везде) переша́рить, обша́рить;

п. уве́сь двор — переша́рить (обша́рить) весь двор

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перарыва́ць I несов.

1. перерыва́ть;

2. (временно приостанавливать) прерыва́ть; (говорящего — ещё) перебива́ть;

3. (разрывать во множестве) перерыва́ть;

1-3 см. перарва́ць

перарыва́ць II несов. (рылом — о животных) перерыва́ть; см. перары́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праця́гласць ж.

1. (во времени) продолжи́тельность, дли́тельность; долгота́;

п. гу́ку — долгота́ зву́ка;

2. (в пространстве) протяже́ние, протяжённость;

п. газаправо́да — протяже́ние (протяжённость) газопрово́да;

3. (медленность, тягучесть) протя́жность;

п. гуча́ння — протя́жность звуча́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сапці́ несов.

1. сопе́ть, пыхте́ть;

с. но́сам — сопе́ть но́сом;

2. разг. дыша́ть;

ён ця́жка соп — он тяжело́ дыша́л;

3. разг. (во что-л.) дуть;

с. ў ду́дку — дуть в ду́дку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сто (род. ста) сто;

с. дзён — сто дней;

на с. працэ́нтаў — на сто проце́нтов;

у сто крат разо́ў — во сто кра́т, в сто раз;

◊ на ўсе с. — на все сто

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усмакта́цца сов.

1. впи́ться;

п’я́ўка ўсмакта́лася ў нагу́ — пия́вка всоса́лась (впила́сь) в но́гу;

2. (вобраться во что-л. — о жидкости) всоса́ться, впита́ться; (чем-л.) поглоти́ться;

3. (о ребёнке) присоса́ться губа́ми

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)