прыду́рвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Дурэць, весці сябе несур’ёзна.
2. Прыкідвацца дурнем, прыдуркам; прытварацца. [Хмара:] — Слухай, Крамнёў, ты гэта сур’ёзна ці прыдурваешся? Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпіса́цца, ‑пішуся, ‑пішашся, ‑пішацца; зак.
Запісаўшы сябе, стаць прылічаным куды‑н., да чаго‑н. Прыпісацца да прызыўнога ўчастка. Прыпісацца на пастаяннае месца жыхарства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самавыхвале́нне, ‑я, н.
Усхваленне, праслаўленне самога сябе, сваіх заслуг, здольнасцей і пад. Лабановіч заўважыў схільнасць рэдактара да самавыхвалення і вырашыў скарыстаць гэта. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смугля́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць смуглявага. Смуглявасць скуры. □ Госці паспелі ўжо загарэць у сябе на поўдні, смуглявасць іх твараў асабліва падкрэслівалася белымі майкамі. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сябелюбі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які любіць толькі сябе, клапоціцца толькі пра свае інтарэсы; эгаістычны. Чалавек сябелюбівы, .. [Шаройка] быў помслівы і ніколі не дараваў крыўды. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фамілья́рнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., з кім і без дап.
Разм. Фамільярна паводзіць сябе. [Аляксей:] — Браты — братамі, а ку мам фамільярнічаць ніяк не [прынята]... Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хамі́ць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак.
Разм. Паводзіць сябе груба і бесцырымонна. На ўроках.. [вучань] смяецца гучна. Хаміць настаўнікам сваім і не выконвае задання. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; незак.
1. Займацца якой-н. працай, ажыццяўляць якую-н. дзейнасць.
П. у полі.
Хто працуе, той і мае (прыказка). Хто працуе, таму і шанцуе (прыказка). П. здзельна.
П. над помнікамі старой пісьменнасці (вывучаць іх). П. над сабой (удасканальваць сябе ў чым-н.). П. са слоўнікам.
2. Мець дзен. які-н. занятак, пасаду, служыць.
П. на фабрыцы.
П. у калгасе.
П. бухгалтарам.
3. на каго-што. Абслугоўваць каго-, што-н. сваёй працай.
П. на сябе.
Завод працаваў на абарону.
4. чым. Прыводзіць у дзеянне, кіраваць чым-н.
П. вёсламі.
П. рукамі і нагамі ў вадзе (плысці).
5. Знаходзіцца ў дзеянні, выконваць свае функцыі.
Матор працуе без перабояў.
Сэрца нармальна працуе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
задра́цца, -дзяру́ся, -дзярэ́шся, -дзярэ́цца; -дзяро́мся, -дзераце́ся, -дзяру́цца; задра́ўся, -дра́лася; -дзяры́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адарваўшыся, загнуцца ўгору, залупіцца.
Кара на дрэве задралася.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Загнуўшыся, падняцца ўверх (пра вопратку).
Кашуля задралася.
3. Павесці сябе задзірыста.
З. ў кампаніі.
|| незак. задзіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ілю́зія, і, мн. -і, -зій, ж.
1. Скажонае ўяўленне, уражанне, заснаванае на падмане пачуццяў.
Аптычная і.
2. перан. Надзея на што-н., пазбаўленая рэальных падстаў; мара.
Цешыць сябе ілюзіямі.
3. Праграмны нумар ілюзіяніста (спец.).
|| прым. ілюзо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.) і ілюзі́йны, -ая, -ае (да 3 знач.).
Ілюзорны падман пачуццяў.
Ілюзійная праграма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)