Дуба́с ’вялікі, тупы нож’ (Нас.: Вілен., Ковен., Гродз. губ.). Укр. дубас ’вялікі нож’. Няясна. Параўн. фармальна ідэнтычнае, але з іншым значэннем рус. дуба́с ’від лодкі’. Магчыма, спачатку ’лодка грубай работы’ > ’грубы прадмет’. Параўн. у рус. гаворках (СРНГ, 8, 223): дубас «с заостренным носом и тупою кормою грубой работы, наподобие простого корыта». Адсюль, відаць, метафарычна: ’грубы, тупы прадмет’ (> ’тупы нож; тупы, вялікі нож’). Лексему дуба́с ’лодка’. Фасмер (1, 548) выводзіць ад *dǫbъ ’дуб’ (насуперак Міклашычу, які зыходзіў з тур. tombaz).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́варскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да повара. Поварскае ўменне. // Які ўжываецца поварам пры прыгатаванні ежы. Поварская лыжка. Поварскі нож.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Карма́ч ’складаны нож’ (Касп.). Гл. карпач.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пшак ’гаспадарчы нож’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
точи́тьI несов.
1. (изготовлять точением) тачы́ць;
2. (острить) вастры́ць; (на точиле) тачы́ць;
◊
точи́ть зу́бы тачы́ць зу́бы;
точи́ть ля́сы блы́нды пра́віць;
точи́ть нож (меч) тачы́ць (вастры́ць) нож (меч).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́тачыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.
1. Зрабіць, вырабіць што‑н. на такарным станку. Вытачыць вось.
2. Добра навастрыць, адтачыць. Вытачыць нож.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кансе́рвавы, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з кансервамі, з іх прыгатаваннем. Кансервавая прамысловасць. Кансервавы завод. // Прызначаны для кансерваў, з-пад кансерваў. Кансервавая бляшанка. Кансервавы нож.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камба́йнавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да камбайна. Камбайнавы агрэгат. Камбайнавы нож. // Які выконваецца з дапамогай камбайна. Камбайнавая ўборка збожжа. Камбайнавая здабыча вугалю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тупы́ в разн. знач. тупо́й; (несообразительный — ещё) тупоу́мный;
т. нож — тупо́й нож;
т. нос барка́са — тупо́й нос барка́са;
т. по́гляд — тупо́й взгляд;
т. чалаве́к — тупо́й (тупоу́мный) челове́к;
◊ т. жарт — пло́ская шу́тка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кампле́ктны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да камплекту. Камплектны выпуск прадукцыі. Камплектная пастаўка дэталей. // Які ўтварае камплект, знаходзіцца ў камплекце. Камплектнае абсталяванне. Камплектны нож.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)