Вы́звездзіць ’зрабіцца зорным (пра неба)’ (Інстр. I, Мат. Гом., 222). Запазычанне з рус. вы́звездить ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

не́бо ср.

1. не́ба, -ба ср., мн. нябёсы, род. нябёс;

2. (в шахте, печи и т. п.) верх, род. ве́рху м.; (потолок) столь, род. сто́лі ж.; (свод) скляпе́нне, -ння ср.;

◊

превозноси́ть до небе́с узно́сіць (усхваля́ць, узвыша́ць) да нябёс;

копти́ть не́бо смуро́дзіць свет;

под откры́тым не́бом пад адкры́тым не́бам, на во́льным паве́тры;

на седьмо́м не́бе быть (чу́вствовать себя́) на сёмым не́бе быць (адчува́ць сябе́);

попа́сть па́льцем в не́бо тра́піць (папа́сці) па́льцам у не́ба;

как (бу́дто, то́чно и т. п.) с не́ба упа́л (свали́лся) як (бы́ццам, нібы і да таго́ падо́бнае) з не́ба звалі́ўся;

упа́сть (сойти́) с не́ба (на зе́млю) (освободи́ться от иллю́зий) упа́сці (сысці́) з не́ба (на зямлю́);

ме́жду не́бом и землёй (жить, находиться) памі́ж не́бам і зямлёй (жыць, знахо́дзіцца);

не́бу жа́рко (бу́дет, ста́нет и т. п.) не́бу го́рача (бу́дзе, ста́не і да таго́ падо́бнае);

(отлича́ться) как не́бо от земли́ (адро́знівацца) як не́ба ад зямлі́;

(как) не́бо и земля́ (як) не́ба і зямля́;

о Не́бо!, милосе́рдное Не́бо! о́ Бо́жа!, міласэ́рны (мі́ласцівы) Бо́жа!;

до не́ба да (пад) не́ба.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насу́піцца сов.

1. насу́питься, нахму́риться;

2. перен. нахму́риться;

не́ба ~пілася — не́бо нахму́рилось

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усе́яць, усе́ю, усе́еш, усе́е; усе́й; усе́яны; зак., што.

1. Заняць пасевамі (вялікую плошчу).

У. увесь участак.

2. Пакрыць мноствам каго-, чаго-н.

Зоркі ўсеялі неба.

Рыбакі ўсеялі ўсё возера (перан.).

|| незак. усе́йваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хмурне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Рабіцца, станавіцца хмурным (у 1 знач.), воблачным.

Хмурнела неба.

2. перан. Станавіцца панурым, хмурным (у 2 знач.).

|| зак. схмурне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спахмурне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра з’явы прыроды: зрабіцца хмурным, змрочным.

Над лесам неба спахмурнела.

2. перан. Стаць сумным, невясёлым, маркотным.

Ад такой нечаканай навіны маці спахмурнела.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нахма́рыць, ‑рыць; безас. зак.

Стаць пахмурным; зацягнуцца хмарамі (пра неба). Пасля абеду нахмарыла. Неяк непрыкметна і хутка зацягнула неба высокая лёгкая воблачнасць. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́пал, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Дах, верхняе скляпенне ў форме паўшар’я.

К. цырка.

2. перан. Пра якую-н. паверхню, прадмет, што маюць такую форму.

К. неба.

К. парашута.

|| прым. ку́пальны, -ая, -ае.

Купальнае перакрыцце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

усе́яцца, усе́юся, усе́ешся, усе́ецца; усе́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрыцца мноствам чаго-н.

Усеялася неба зорамі.

Луг усеяўся кветкамі.

2. Кончыць сяўбу, адсеяцца (разм.).

Брыгада ўсеялася.

|| незак. усе́йвацца, -аецца (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бязво́блачнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць бязвоблачнага. Бязвоблачнасць неба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)