зба́лавацца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; зак.
1. Распесціцца, разбалавацца. Збалавацца ў раскошы. Збалавацца ад гультайства.
2. Стаць надта свавольным, гарэзлівым (пра дзіця).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перагрэ́цца, -э́юся, -э́ешся, -э́ецца; зак.
1. Нагрэцца надта моцна.
Матор перагрэўся.
2. Знаходзячыся доўга пад сонечнымі прамянямі, у лазні і пад., нанесці гэтым сабе шкоду.
П. на сонцы.
|| незак. пераграва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. пераграва́нне, -я, н. і перагрэ́ў, -рэ́ву, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насо́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; насо́х, -хла; зак.
1. Засыхаючы, прыстаць, прыліпнуць да чаго-н.
Насохла гразь на колах.
2. Засохнуць у вялікай колькасці (разм.).
Насохла дрэў у лесе.
3. Стаць надта сухім.
Трава насохла за дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Не са́ма то (ni sáma to) ’не надта добра’ (Варл.). Да са́мы (гл.) у градацыйным значэнні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
даражы́цца, ‑ражуся, ‑ражышся, ‑ражыцца; незак.
Абл. Запрашваць надта дорага пры продажы чаго‑н. або наймаючыся на работу. Таргаваліся, таргаваліся, ды ніяк не могуць у цане сысціся: пан, бач, скупы быў і надта даражыўся. Якімовіч. Іван ніколі вельмі не даражыцца, ніколі нікому не адмаўляе. Ідзе, дзе ёсць патрэба ў яго цэпе, і памагае людзям. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыдве́чны ’стары’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Відаць, дыялектная трансфармацыя спрадве́чны (гл.). Параўн. рус. дан. предве́чный ’надта стары’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ро́та, -ы, ДМ ро́це, мн. -ы, рот, ж.
Падраздзяленне ў пяхоце і некаторых іншых родах войск, якое ўваходзіць у склад батальёна.
Камандзір роты.
Санітарная р.
Цэлая р. каго-н. (перан.: надта многа).
|| прым. ро́тны, -ая, -ае.
Р. камандзір.
Загад ротнага (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ке́мны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і кемлівы. [Наташа] была не надта прывабная з выгляду, але кемная, вясёлая, і ўсё неяк ёй пасавала. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маладзе́нькі, ‑ая, ‑ае.
Ласк. да малады (у 1–3 знач.); надта малады. Маладзенькі дубок. □ Гэта была гаспадарова дачка, зусім маладзенькая яшчэ дзяўчына. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Насэ́нтарыць ’накласці, напакаваць надта многа’ (Сцяц., Сцяшк. Сл.). Няясна; магчыма, іранічнае ўтварэнне ад выдуманага кораня з «польскай» назалізацыяй.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)