скрыша́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае вялікую сілу, знішчальны. Скрышальны ўдар. Скрышальны агонь.
2. Моцны, глыбокі (пра пачуцці, перажыванні чалавека). Скрышальная нянавісць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэратало́гія, ‑і, ж.
Спец. Раздзелы медыцыны, заалогіі і батанікі, якія вывучаюць анамаліі, заганы развіцця і выродлівасці чалавека, жывёл і раслін. Параўнальная тэраталогія.
[Ад грэч. teras, teratos — пачвара і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умало́тны, ‑ая, ‑ае.
Які дае добры ўмалот. Жыта вырасла ў рост чалавека. Колас буйны, умалотны. Гроднеў. Стаіць .. [пшаніца], як сцяна, — каласістая, умалотная. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фенілалані́н, ‑у, м.
Адна з незаменных амінакіслот, якая выяўлена ў арганізме чалавека, жывёл і раслін у свабодным стане і ў саставе бялкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
полюби́ть сов.
1. палюбі́ць; (почувствовать склонность) упадаба́ць, спадаба́ць;
я полюби́л э́того челове́ка я палюбі́ў (упадаба́ў) гэ́тага чалаве́ка;
он полюби́л теа́тр ён палюбі́ў тэа́тр;
2. (начать любить) пакаха́ць, палюбі́ць;
полюби́ть де́вушку пакаха́ць (палюбі́ць) дзяўчы́ну;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ашу́га ’галавакружэнне, павышаны ціск’ (гродз., Цыхун, вусн. паведамл.). Хутчэй за ўсё ад шугаць ’гойдаць, калыхаць’, што адлюстроўвае стан хворага чалавека; не звязана з балг. шу́га, серб.-харв. шӳга ’кароста’ (з тур. šuga, гл. Младэнаў, 695).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́транка ’хвароба, якая бывае тады, калі вецер «падхопіць» чалавека або «падляціць пад яго»’ (палес., Маш.). Рус. ярасл. ветренка ’хвароба — падскурныя нарывы, якія бываюць «з ветру»’. Узнікла шляхам намінацыі, суфікс ‑к‑a па ўзору ліхама́нка, чырво́нка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мікі́ціцца ’капрызнічаць’ (ТС), мікі́цяць ’таіцца’ (брасл., Сл. ПЗБ), як і бел. змікі́ціць ’зразумець, здагадацца’ (ТСБМ), узыходзяць да імя Мікіта — абагульненая назва чалавека з пэўнымі ўласцівасцямі. Параўн. і ўкр. мики́тити ’віляць, выкручвацца, шукаць адгаворкі, нячыста дзейнічаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Но́халь ’пра чалавека з вялікім носам’ (докш., Янк. Мат.), польск. дыял. nochal ’насаты чалавек; лыч’, славац. nochal ’насаты чалавек’. Да нос, з экспрэсіўнай замерай с на х, паводле Брукнера (366), «zwykłe zgrubienie», параўн. носаль (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ператвара́льнік, ‑а, м.
1. Прылада, устаноўка для ператварэння аднаго віду электрычнай энергіі ў другі або сонечнай энергіі ў электрычную. Ператваральнік току. Крэмніевы ператваральнік сонечнай энергіі.
2. Той, хто ператварае што‑н., пераўтваральнік. Наказ жыцця як дзеяння, а чалавека як ператваральніка жыцця, актыўнасць якога накіравана на перабудову свету, на перабудову самога чалавека, ляжыць у аснове метаду сацыялістычнага рэалізму. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)