гаво́рачы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад гаварыць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які гаворыць. Гаворачая асоба.

3. Дзеепрысл. незак. ад гаварыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мандата́рый, ‑я, м.

Спец.

1. Асоба, якая атрымала даручэннае, мандат ад манданта.

2. Капіталістычная дзяржава, якая атрымала мандат на кіраванне калоніяй, якая валодае мандатам.

[Лац. mandatarius — які атрымаў даручэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нагляда́льнік, ‑а, м.

Той, хто наглядае што‑н., глядзіць на што‑н. Нейтральны наглядальнік. // Асоба, якой даручана наглядаць за кім‑, чым‑н. Ваенны наглядальнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

оперупаўнава́жаны, ‑ага, м.

Асоба, якой дадзены паўнамоцтвы для выканання якіх‑н. аперацый спецыяльнага характару. Пасля шасцімесячнай вучобы Саша стаў працаваць оперупаўнаважаным у Ашмянах. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыва́т-дацэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.

У дарэвалюцыйнай Расіі і краінах Заходняй Еўропы — вучонае званне пазаштатнага выкладчыка вышэйшай школы. // Асоба, якая мае такое званне.

[Ад лац. privatim docens — які вучыць, навучае прыватна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Персона ’асоба, чалавек’ (ТСБМ), ст.-бел. персона, парсона, персуна, парсуна ’асоба’ (1388 г.) запазычана са ст.-польск. persona, parsona, parsuna (XIV ст.), якія з лац. persōna ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 23; Кюнэ, Poln., 86), вытворнае персанальны, ст.-бел. персональный ’асабісты, персанальны’ (1615 г.) запазычана са ст.-польск. personalny ’тс’ (XVI ст.) < лац. persōnālis ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 32).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Міхнідаўка ’непаседлівая, хуткая ў рухах асоба’ (Крыў., Дзіс.). Няясна. Магчыма, да махну́ць ’хутка адправіцца, адысці куды-небудзь’ < маха́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тамада́ ’асоба, якая вядзе банкет’ (ТСБМ). Укр., рус. тамада́ ’тс’. Праз рускую з груз. თამადა ’тс’ (ЕСУМ, 5, 511).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бамбардзі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Салдацкі артылерыйскі чын у царскай арміі і флоце, а таксама асоба, якая мае такое званне.

2. Ігрок, які часта забівае галы (у футболе, хакеі).

Лепшы б. сезона.

|| прым. бамбардзі́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адка́зчык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Асоба, якой прад’яўлены судовы іск.

Удзел у справе істца і адказчыка.

2. Той, хто нясе адказнасць, адказвае за што-н. (разм.).

Брыгадзір за ўсё а.

|| ж. адка́зчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)