далібо́г і дальбо́г, выкл.

Разм. Ужываецца для пацверджання чаго‑н., запэўнівання ў чым‑н. — Камбайн — о, гэта мая мара ад самага маленства, далібог. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вегетаты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які служыць для жыўлення, росту жывёльных і раслінных арганізмаў. Вегетатыўныя органы.

•••

Вегетатыўнае размнажэнне гл. размнажэнне.

Вегетатыўная нервовая сістэма гл. сістэма.

[Лац. vegetativus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віна́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Разм. уст. Вінная бутэлька, пасудзіна для віна. Пракоп дастаў з аднае кішэні вінарку чырвонага. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адбе́льны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які мае адносіны да адбелкі. Адбельная вытворчасць. // Які служыць, прызначаны для адбелкі. Адбельныя гліны.

2. Падвергнуты адбелцы. Адбельная пража.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аднако́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Прыстасаваны для ўпрагання аднаго каня; запрэжаны адным канём. Аднаконны плуг. Аднаконная фурманка.

2. Які мае аднаго каня (пра аднаасобніцкую гаспадарку).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аксідава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак. і незак., што.

Спец. Дзейнічаць акісленнем на верхні слой металу для засцярогі ад карозіі або надання прыгожага знешняга выгляду.

[Ад грэч. axys — кіслы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акульту́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

1. Зрабіць прыгодным для вырошчвання сельскагаспадарчых раслін. Акультурыць глебу.

2. Ператварыць дзікую расліну ў культурную. Акультурыць лясную яблыню.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

археты́п, ‑а, м.

1. Самы старажытны рукапіс твора, які служыць першакрыніцай для наступных копій. // Першы адбітак друкаванага выдання.

2. Спец. Старажытнейшая, першапачатковая форма слова.

[Грэч. archétypon — першавобраз, арыгінал, першаўзор.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арэ́лі, ‑яў; адз. няма.

Збудаванне, на якім гушкаюцца для забавы; гушкалка. На дубе вісяць арэлі — пяньковая вяроўка, заматаная канцамі за самы тоўсты сук. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баксі́т, ‑у, М ‑сіце, м.

Асадачная горная парода, якая складаецца з гідратаў гліназёму і вокіслаў жалеза і з’яўляецца галоўнай мінеральнай сыравінай для здабычы алюмінію.

[Фр. beauxite.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)