прыпыні́цца, ‑пынюся, ‑пынішся, ‑пыніцца; зак.
1. Спыніцца, затрымацца на некаторы час, ненадоўга. Не даходзячы з паўкіламетра якога да вёскі, ён прыпыніўся і прыслухаўся, ці не чуваць чаго. Чорны. Хлопцы прыпыніліся нарадзіцца, як ісці к лесу — ці праз папар, ці загнуць на пасеку, у бок Масткоў. Гартны. Першая [падвода] прыпынілася і стала чакаць астатніх, пакуль падцягнуцца. Васілеўская. // Спыніць свой рух. Цягнік прыпыніўся на глухім паўстанку. Пянкрат.
2. Спыніцца (пра ход, развіццё і пад.). Раптам сівы дзед Змарыўся: Столькі год — не да пацех. Хоць і танец Прыпыніўся, Не сціхае У хаце смех. Дзеружынскі. І жыццё прыпынілася ў дрэве, Бо ўжо сонца рабіну не грэе. Журба.
3. Часова спыніцца дзе‑н., знайсці прыпынак дзе‑н. Таўлай з сям’ёю прыпыніўся ў тым самым сасняку, у адным з зялёных салдацкіх баракаў. Брыль. Як яна маецца, дзе прыпынілася, дзядзька Харытон не ведае. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўдаро́гі, ж.
Палавіна дарогі. Маёнтак яшчэ спаў, калі Гендарсан праехаў паўдарогі ў мястэчка. Чарнышэвіч. Калі ўжо прайшлі паўдарогі, пасылаў дождж, спачатку дробненькі, а потым усё спарнейшы і спарнейшы. Хомчанка.
•••
На паўдарозе (спыніць, спыніцца і пад.) — не закончыўшы распачатай справы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўсло́ва ср., в разн. знач. полсло́ва, полусло́во;
◊ на п. — на полсло́ва;
спыні́цца на ~ве — останови́ться на полусло́ве;
зразуме́ць з п. — поня́ть с полсло́ва (с полусло́ва)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спыня́цца несов.
1. в разн. знач. остана́вливаться;
2. остана́вливаться, прекраща́ться; прерыва́ться;
1, 2 см. спыні́цца;
3. страд. остана́вливаться;
4. (о лошади) оса́живаться, остана́вливаться; см. спыня́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пала́савацца, ‑суюся, ‑суешся, ‑суецца; зак.
Ласавацца некаторы час. У сяброў была нават думка спыніцца і паласавацца ягадамі, але трэба было завідна паспець да возера Баравое. Пестрак. Ніна ўгаварыла Зіну [яе бацькі загінулі ў вайну] паехаць у Гарадзішча да сваіх, папіць сырадою, паласавацца мёдам, адпачыць... Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зарва́цца, -рву́ся, -рве́шся, -рве́цца; -рвёмся, -рвяце́ся, -рву́цца; -рві́ся; зак. (разм.).
1. Вырвацца, зайсці далёка наперад у час атакі, наступлення.
2. перан. Не разлічыўшы сваіх сіл, магчымасцей, правоў, занадта далёка зайсці ў чым-н.
З. ў сваіх патрабаваннях.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Абарвацца ўнутры чаго-н. (пра нітку).
Нітка зарвалася ў клубку.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптоўна спыніцца, абарвацца.
Голас зарваўся.
|| незак. зарыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перерва́ться
1. (надвое) перарва́цца;
2. (приостановиться, прекратиться, прерваться) перарва́цца; перапыні́цца, спыні́цца;
3. (разорваться на части — обо всём, многом) разг. падра́цца, падзе́рціся, перадра́цца, перадзе́рціся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
полсло́ва паўсло́ва ср.;
останови́ться на полсло́ве (на полусло́ве) спыні́цца на паўсло́ве;
поня́ть с полсло́ва (с полусло́ва) зразуме́ць з паўсло́ва;
◊
на полсло́ва на паўсло́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абме́рці, абамру, абамрэш, абамрэ; абамром, абамраце; пр. абмёр, ‑мерла; зак.
Разм.
1. Самлець, страціць прытомнасць.
2. Знямець ад нечаканага і моцнага ўзрушэння. Абмерці ад страху. □ І ён [Сотнікаў] на секунду абмёр, разгубіўшыся: па вуліцы хутка ішлі двое з вінтоўкамі. Быкаў. // Спыніцца, замерці (пра сэрца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супыні́цца, ‑пынюся, ‑пынішся, ‑пыніцца; зак.
Разм. Тое, што і спыніцца. Хлопчыкі падышлі да канавы і супыніліся. Гамолка. На маленькім паўстанку Супыніся, экспрэс! Прыходзька. Настаўнік абвёў усіх поглядам і супыніўся на Антону... Чарот. Ці мінула хвіліна, другая?.. А ці час супыніўся навечна?.. Дзяргай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)