перастрахава́цца, ‑страхуюся, ‑страхуешся, ‑страхуецца; зак.
1. Застрахавацца нанава.
2. перан. Праявіць празмерную асцярожнасць у якой‑н. справе, каб знізіць адказнасць за дапушчаныя памылкі, застрахаваць сябе ад няўдач, дрэнных вынікаў і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паасцерага́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак., каго-чаго, з інф. і без дап.
Разм. Праявіць асцярожнасць. — Дзе ён [Сідаронак] цяпер? — У Пульгаях... Пагражае ўсё. Кажа, вернецца Каршукоў — сквітаемся... Паасцерагаўся б ты, Станіслаў Цітавіч. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паціка́віцца, ‑каўлюся, ‑кавішся, ‑кавіцца; зак.
Праявіць цікавасць да каго‑, чаго‑н. Прылуцкі нават не пацікавіўся, каму і навошта патрабуюцца такія матэрыялы. Новікаў. Урач пацікавілася, як Міколава нага, якую яна нядаўна лячыла. Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́церпець, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак., што.
1. Цярпліва перанесці, перацярпець; вытрываць. Выцерпець боль. Выцерпець многа пакут.
2. без дап. (звычайна з адмоўем). Праявіць вытрымку; стрымацца. Я слухаў з цікавасцю.. і не выцерпеў, перабіў расказчыцу. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жале́зны, -ая, -ае.
1. гл. жалеза.
2. Які змяшчае ў сабе многа жалеза.
Жалезная руда.
3. перан. Дужы, моцны.
Жалезныя мышцы.
Жалезнае здароўе.
4. перан. Цвёрды, неадступны, стойкі.
Жалезная воля.
Жалезная дысцыпліна.
○
Жалезны век — эпоха ў развіцці чалавецтва, калі чалавек пачаў выкарыстоўваць жалеза ў якасці асноўнага матэрыялу для вырабу прылад працы.
◊
Наесціся жалезнага бобу (разм.) — набрацца цярпення, праявіць упартасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змі́лавацца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; зак.
Праявіць міласць, спагаду; злітавацца. [Зоська:] Нашто рукі звязалі? Мамачка, браточкі, змілуйцеся, развяжыце! Купала. Больш, тыдня Алесь працаваў на трактары: такое пакаранне прыдумаў яму старшыня. І ўсё ж, нарэшце, змілаваўся, зноў даў яму трохтонку. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яви́ть сов., книжн. (показать) паказа́ць; (обнаружить) вы́явіць; (проявить) праяві́ць; (оказать) вы́казаць; зрабі́ць; (иметь) мець;
◊
яви́ть приме́р паказа́ць пры́клад;
яви́те ми́лость зрабі́це ла́ску.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасцерагчы́ся, ‑рагуся, ‑ражэшся, ‑ражэцца; ‑ражомся, ‑ражацеся, ‑рагуцца; пр. пасцярогся, ‑сцераглася, ‑лося; заг. пасцеражыся; зак.
Праявіць некаторую асцярожнасць у адносінах да каго‑, чаго‑н.; пастарацца не рабіць чаго‑н. Мікола сам зразумеў, што не пасцярогся ў сварцы з солтысам. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашанава́цца, ‑нуюся, ‑нуешся, ‑нуецца; зак.
Праявіць некаторую асцярожнасць, аднесціся да сябе клапатліва. — Ты глядзі ў мяне, Валодзечка, — вяла яго Людміла за руку ў хату. — Я цябе лячыла, лячыла, ратавала, а ты цяпер вунь што робіш. Трэба табе яшчэ пашанавацца. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плёнка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
1. Эластычная стужка са святлоадчувальным слоем для фатаграфічных і кінематаграфічных здымкаў.
Праявіць плёнку.
Зняць на плёнку.
2. Эластычная стужка са спецыяльнага матэрыялу для магнітафоннага запісу.
3. Тое, што і плеўка (у 1 знач.).
4. Тонкая празрыстая бясколерная матэрыя сінтэтычнага паходжання.
Поліэтыленавая п.
|| прым. плёначны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)