пля́місты, ‑ая, ‑ае.
1. Пакрыты плямамі, з плямамі (у 1 знач.). Аднекуль ззаду слухачоў імкліва прабіраецца да эстрады баец — у касцы і плямістай плашч-палатцы. Ракітны.
2. Як састаўная частка некаторых заалагічных назваў. Плямісты алень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бу́ркі ’цёплы абутак’ (БРС), ’абутак з тканіны’ (Яўс.), ’шытыя валёнкі’ (Сакал.). Мабыць, запазычанне з рус. бу́рки ’тс’ (якое Шанскі, 1, Б, 233, лічыць звязаным з бу́рка ’войлачны плашч’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дажджаві́к, ‑а, м.
Плашч з непрамакальнага матэрыялу для засцярогі ад дажджу. Дубовік моршчыў буры ад загару твар, час ад часу прыкрываючы яго каўняром плашча-дажджавіка. Сіўцоў. Перад хатай таптаўся нейкі чалавек у старым цыратавым дажджавіку. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зашнурава́ць 1, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Сцягнуць шнурком, шнуркамі. Зашнураваць чаравікі. □ Злобіч удзячна глянуў на свайго ад’ютанта і таропкімі рухамі зашнураваў на грудзях плашч-палатку. М. Ткачоў.
зашнурава́ць 2, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
Пачаць шнураваць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Капішон ’капюшон’ (Сцяшк., Інстр. 1), капіжон ’тс’ (лід., шчуч., Сл. паўн.-зах.). Запазычанае з польск. kapiszon ’каптур’. якое з франц. capuchon ’тс’ < саре ’плашч з капюшонам’ (Слаўскі, 2, 55–56).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Каплі́ца, каплічка ’невялікі царкоўны або касцельны будынак з іконамі без алтара’, ’малельня’ (ТСБМ, Грыг., Гарэц., Мядзв., Сцяшк., Бяс.; Сержп. Грам.; Бір. Дзярж.; ганц. Сл. паўн.-зах.). Ст.-бел. каплица (канец XV ст.) запазычана са ст.-польск. kaplica ’бакавая частка касцёла, пакой, у якіх адпраўляецца набажэнства’ < ст.-чэш. kapla, kaplicě < с.-в.-ням. kápelle < ст.-в.-ням. kapëlla < с.-лац. capella ’плашч’, у прыватнасці ’плашч св. Марціна з г. Тур (Францыя)’ як ’рэліквія і месца захоўвання яе’ > ’невялікая святыня’ (Слаўскі, 2, 56).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пы́льнік 1, ‑а, м.
Верхняя частка тычынкі кветкі, у якой утвараецца пылок.
пы́льнік 2, ‑а, м.
Разм. Плашч, які засцерагае ад пылу. Стары Ётка абмахваецца ад гарачыні хустачкай, расшпільвае пыльнік. Чорны. Неўзабаве ля машыны паявілася Ліля ў дарожным пыльніку. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падкле́йка, ‑і, ДМ ‑клейцы; Р мн. ‑клеек; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. падклеіць.
2. Тое, што падклеена, або тое, да чаго падклеена што‑н. Падклейка фуражкі. □ У другім месцы, пад разложыстым дубам, клятчатай падклейкай пярэсціў брызентавы плашч, побач ляжаў капялюш. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непадпераза́ны і непадпяра́заны, ‑ая, ‑ае.
Без пояса; не перацягнуты ў таліі поясам. Палонны ў непадперазаным шынялі і вострай будзёнаўцы, сагнуўшыся ў нізкіх дзвярах, пераступіў парог. Брыль. Апрануты [Лескавец] быў па-летняму: картуз, лёгкі плашч-дажджавік, вузкаваты ў плячах, расшпілены, пад ім — непадпяразаная гімнасцёрка. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брызе́нт, ‑у, М ‑нце, м.
Грубая непрамакальная парусіна. Толя сядзіць на носе чайкі і на ўзбраенні яго — доўгі, лёгенькі шост і «іжаўка» дзядзькі Антося, якая ляжыць на брызенце плашч-палаткі. Брыль. Усцяж па шашы, што вяла на Оршу, стаялі аўтамашыны, прыкрытыя брызентам. Шчарбатаў.
[Ад гал. presenning.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)