твердь ж., рел., уст. (земная) зямля́, -лі́ ж.; (небесная) не́ба, -ба ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

асмужы́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -му́жыць; -му́жаны; зак.

1. што. Зацягнуць, пакрыць смугою, туманам і пад.

Дым пажару асмужыў неба.

2. каго-што. Абветрыць, абпаліць сонцам.

Асмужыў вецер рукі, твар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́ясніцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ніцца; зак.

1. Стаць ясным, бясхмарным; распагодзіцца.

Неба выяснілася.

К вечару выяснілася (стала пагода; безас.).

2. Тое, што і высветліцца.

|| незак. выясня́цца, -я́ецца і выя́снівацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абсы́пацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -плецца; зак.

1. Абваліцца, разваліцца, сыплючыся; апасці.

Лісце даўно абсыпалася з дрэў.

Склеп абсыпаўся.

2. Пакрыцца мноствам чаго-н.

Начное неба абсыпалася зорамі.

|| незак. абсыпа́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нахму́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.

1. Стаць хмурым, панурым.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Зрабіцца пахмурным, змрочным, цёмным (аб прадметах і з’явах прыроды).

Неба нахмурылася.

|| незак. нахму́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́зарыць, ‑рыць; зак.

Стаць ясным, зорным (пра неба). [Нічыпар:] — Бачыце, як неба вызарыла. У такую ноч і пешкі прайсціся хораша... Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

я́снасць I ж., в разн. знач. я́сность;

я. не́ба — я́сность не́ба;

я. по́зірку — я́сность взгля́да;

уне́сці я. — внести́ я́сность

я́снасць II ж., уст. (титулование) сия́тельство ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Небасхі́л ’небакрай; гарызонт’ (Яруш., Гарэц., Некр. і Байк., БРС, ТСБМ), укр. небосхил ’тс’. Відаць, разам з польск. nieboskłon ’скляпенне неба; небакрай’, рус. небосклон ’небакрай’, небосвод ’скляпенне неба’ — кніжнае ўтварэнне, магчыма, калька (для рускай мовы ўказваюць на нямецкую крыніцу калькіравання, гл. Бранд. О языке И. Северянина. М., 1916, 138).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

засе́яць, -е́ю, -е́еш, -е́е; -е́й; -е́яны; зак., што.

1. Заняць пад пасеў які-н. участак зямлі.

З. поле ячменем.

2. перан. Пакрыць мноствам каго-, чаго-н.

Неба засеяна зоркамі.

|| незак. засява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раскве́ціць, -кве́чу, -кве́ціш, -кве́ціць; -кве́чаны і расквяці́ць, -квячу́, -квяці́ш, -квяці́ць; -кве́чаны; зак., што.

Убраць што-н. у яркія колеры; зрабіць рознакаляровым.

Святочны салют расквеціў неба.

|| незак. раскве́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. раскве́чванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)