неэканамі́чны, ‑ая, ‑ае.

Неэканомны ў гаспадарчых адносінах. Звычайны цягнік з’яўляецца не такім дужым і не такім хуткім, як нам хацелася б. Да таго ж, ён вельмі пражэрлівы, патрабуе шмат вугалю, неэканамічны, як кажуць інжынеры. Шыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абы-які́, ‑ая, ‑ое, займ. няпэўны.

1. Які-небудзь, які-папала. Абы-якая замінка ці маленькая няўпраўка,.. [Уладзімір Аляксеевіч] ужо там [на полі]. Пальчэўскі.

2. Разм. Звычайны, усякі. [Тамаш:] — Раней, дык я мог і ў абы-якіх ботах зімаваць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звыча́йна, прысл.

1. Прысл. да звычайны.

2. Большай часткай, пастаянна. [Сабака] не выспаўся або так штось заленаваўся, бо не кінуўся адразу да мяне, як рабіў гэта звычайна. Колас. Крук, на якім звычайна вісела дубальтоўка, быў пусты. Курто.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Канапе́лькі ’зябер звычайны, Galeopsis tetrahit L.’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Рус. ярасл., сарат. конопе́льник ’тс’. Матывацыя — падабенства лістоў з канаплямі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тугаль ‘куколь звычайны, Agrostemma githago L.’ (Кіс.). Параўн. гугаль, куколь (гл.), спарадычны пераход ку > ту ў кушэтка > тушэтка, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

будзённы, ‑ая, ‑ае.

1. Не святочны, будны. Быў звычайны будзённы дзень, калі Паходны прынеслі з Лашыч паведамленне ад Ваўчка. Хадкевіч. // Прызначаны на штодзень. На сцяне вісела будзённая вопратка. Гартны. // Штодзённы, звычайны. Колькі радасці можна знайсці ў звычайным будзённым жыцці. Мурашка. А чым мяне сустрэне бераг новы — Будзённым тлумам, навізною спраў? Панчанка.

2. перан. Сумны, аднастайны. [Рыма:] — Ты таксама вершы пішаш? Люблю паэтаў, яны непасрэдныя, шчырыя, не такія, як усе, будзённыя. Сабаленка. Пытанняў.. нарадчыца чуе за дзяжурства дзесяткі, яны — самыя будзённыя, як і адказы на іх. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кварц, ‑у, м.

1. Вельмі распаўсюджаны ў зямной кары мінерал, які сустракаецца ў выглядзе крышталяў і суцэльнай зярністай масы; двухвокіс крэмнію. Звычайны кварц. Слюдзяны кварц.

2. Разм. Абпраменьванне кварцавай лямпай з лячэбнымі мэтамі. Назначыць кварц. Лячыць кварцам.

[Ням. Quarz.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Крыва́вец1 ’гуляўнік лёзеліеў, Sisymbrium loeselii L. (Кіс.). Гл. кроў.

Крыва́вец2 ’святаяннік звычайны, Hypericum perforatum’ (Маш.). Гл. крывавец©.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Маркоўняк, драг. морковняк ’дзікая пятрушка балотная, Peucedanum palustre (L.) Moench.’, ’сярпок звычайны, Falcaria vulgaris Bernh’ (Нар. лекс.). Да маркоўны < морква (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кро́ўка ’святаяннік звычайны, Hypericum perforatum L.’ (Кіс., Мат. Гом.). Параўн. крывавецъ а таксама такія сінонімы, як кравапуск і рудамётка. Да кроу (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)