Перадубе́ць (пірідубе́ць) ’моцна перакалець’ (Юрч. СНЛ). Да пера- (гл.) і дубе́ць, якое да дуб (гл.). Звычайна адубець, прыстаўка пера- перадае значэнне ’цалкам, поўнасцю’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пяцідзесяцігадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца пяцьдзесят гадоў. Пяцідзесяцігадовы тэрмін.

2. Узростам у пяцьдзесят гадоў. Пяцідзесяцігадовы мужчына. Пяцідзесяцігадовы дуб.

3. Які мае адносіны да пяцідзесяцігоддзя (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тарара́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм.

1. Загрукацець, загрымець. // Моцна стукнуцца. І мядзведзь галавой тарарахнуў аб дуб. Бядуля.

2. каго. Моцна ўдарыць каго‑н.; выстраліць у каго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разде́лать сов.

1. (о земле) разрабі́ць, урабі́ць;

2. (обработать) вы́рабіць; (окрасить) пафарбава́ць, размалява́ць;

разде́лать шкаф под дуб вы́рабіць (пафарбава́ць) ша́фу пад дуб;

3. (тушу животного) разабра́ць;

4. (расширить) спец. разрабі́ць, пашы́рыць;

5. перен., прост. даць ды́хту (чо́су);

◊

разде́лать под оре́х даць ды́хту (чо́су);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

азеляня́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да азелянення. Азеляняльныя работы. □ Дуб чырвоны ва ўмовах Палесся можна з поспехам культываваць побач з сасной, а таксама скарыстоўваць у азеляняльных пасадках. «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мары́ць I несов.

1. (умерщвлять) мори́ть;

м. мух — мори́ть мух;

2. (мучить) мори́ть; изнуря́ть; истомля́ть; томи́ть;

м. непасі́льнай рабо́тай — мори́ть (изнуря́ть, истомля́ть, томи́ть) непоси́льной рабо́той;

м. го́ладам — мори́ть го́лодом

мары́ць II несов., спец. (подвергать морению) мори́ть;

м. дуб — мори́ть дуб

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трохсотгадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца, існуе трыста год. Трохсотгадовы перыяд.

2. Узростам у трыста год. Трохсотгадовы дуб.

3. Які мае адносіны да трохсотгоддзя (у 2 знач.). Трохсотгадовы юбілей горада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хра́пнуць, ‑не; зак. і аднакр.

Зламацца з трэскам. Ды раптам сакавіта храпне граб. Успыхнуць росаў зыркія вясёлкі. Барадулін. Хоць хворага не бачыш месца, Дуб храпне так, што браце мой! Гаўрусёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыса́дзісты, ‑ая, ‑ае.

1. Невысокага росту, але шыракаплечы, моцнага складу. На вуліцу выйшаў Рыгор. Прысадзістая ў змроку постаць яго шырылася ва ўсе бакі. Чорны. [Харчаў] быў шырокі ў плячах, .. прысадзісты, падобны на каржакаваты палескі дуб. Мележ.

2. Нізкі, але шырокі, тоўсты. Там над абрывістым берагам Нёмана стаяў стары, прысадзісты, т[о]ўсты дуб. Колас. Лушчыцкі нічога не сказаў і выйшаў. Прынёс з кухні два кілішкі і прысадзістую зялёную бутэльку, потым талеркі з салам, хлебам і відэльцы. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шугале́я, ‑і, ж.

Раней — вялікая лодка з аднаго выдзеўбанага кавалка дрэва (звычайна дубу). Дзяўбаў паляшук Шугалеі, як гора, — Распарваў ён дуб, Дзеўбучы дзень да ночы Чаўны, як вялізныя Ноевы ночвы. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)