жарнаві́к, ‑а, м.
1. Дзікі камень, з якога раней рабілі жорны.
2. Тое, што і жарон. Купіў млынар новы жарнавік, доўга малоў ім, але і той зламаўся. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зве́рскі, ‑ая, ‑ае.
1. Уласцівы зверу (у 2 знач.).
2. Жорсткі, люты, дзікі. Зверскія расправы. □ Немцы шалелі, наладжвалі зверскія кары. Лынькоў.
3. Разм. Вельмі вялікі; надзвычайны. Зверскі апетыт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тарпа́н ’дзікі конь, які вадзіўся ў Еўропе і быў вынішчаны ў канцы XIX ст.’ (ТСБМ). Праз рус. тарпа́н з кірг. тарпан ’дзікі конь; конь, які не церпіць на сабе вершніка’, роднаснага да казах. тарпан ’наравісты конь’, тарпы ’біць пярэднімі нагамі’ (Фасмер, 4, 24; ЕСУМ, 5, 524).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пажыўля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.
Разм. Жывіцца чым‑н. Па-ранейшаму на поле нашай вёскі, на загоны бульбы, як на свае, выходзяць сабе пажыўляцца дзікі, і ніхто гэтаму не дзівіцца. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́мы, ‑ая, ‑ае.
Дзікі, роспачны. Раптам крык, Немы крык, З лесу крык страсянуў цішыню. Куляшоў. Пачуўся гром выбуху, лёскат жалеза, усплёск вады і немы, роспачны голас чалавека... Дуброўскі.
•••
Немым голасам гл. голас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пуга́ч 1, ‑а, м.
Цацачны пісталет, які страляе пістонамі або коркам.
пуга́ч 2, ‑а, м.
Драпежная начная птушка атрада соў. Дзесьці вухкаў пугач, яго дзікі крык гулка разносіўся па сонным лесе. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ну́днікі ’дзікі вінаград (Vitis L.)’ (Сл. ЦРБ). Ад нудны ’выклікаючы моташнасць’, параўн. ну́дачка ’ягада касцянка’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сэ́ляг ’селязень’ (Клім.), сэ́лёг ’дзікі качар, селязень’ (пін., Дразд.), сэ́лях, сэ́люх ’качар’ (Сл. Брэс.). Гл. селег.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дратава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., што.
Разм. Таптаць, вытоптваць. Конніца і пяхота дратавала.. тыя мясціны лесу, дзе можна было праехаць ці прайсці. Чарот. Раней дзікі перакопвалі, дратавалі пасевы толькі на прылесных далёкіх палях. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уві́ць, уваўю́, уваўе́ш, уваўе́; уваўём, уваўяце́, уваўю́ць; уві́ў, уві́ла́, -ло́; уві́; уві́ты; зак.
1. што ў што. Уплесці віццём.
У. стужку ў вянок.
2. што на што. Намотваючы, змясціць.
У. усю пражу на верацяно.
3. каго-што. Абвіць па ўсёй паверхні.
Дзікі вінаград увіў сцены дома.
4. што чым. Упрыгожыць, абвіваючы чым-н.
У. арку гірляндамі.
|| незак. увіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)