толк, -у, м.

1. Сэнс, сутнасць, разумнае меркаванне аб чым-н.

Дайсці да толку.

2. Карысць, добры вынік.

З гэтага будзе т.

◊

Без толку — без карысці, упустую, дарма.

Да толку — дарэчы, да месца.

З толкам — з розумам, разумна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

доиска́ться сов., разг. дашука́цца; (найти) знайсці́; (дознаться) дайсці́, дазна́цца, даве́дацца; (допытаться) дапыта́цца; см. дои́скиваться.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

даспрача́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм.

1. Закончыць спрэчку (спрэчкі).

2. Доўга спрачаючыся, дайсці да непрыемных вынікаў. Даспрачаліся да бойкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

на́дзелень, прысл.

Абл. Не зусім, не поўнасцю (выспець, дайсці да гатоўнасці). Журавінка падпільнаваў пару. [Жыта] яшчэ надзелень было — паслаў жняярку. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насі́лу, прысл.

З вялікімі цяжкасцямі, ледзь-ледзь. Насілу дайсці. Насілу ўратавацца. □ Перадрыжала бедная Аленка на экзаменах. Насілу-насілу паступіла. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усхадзі́цца, -хаджу́ся, -хо́дзішся, -хо́дзіцца; зак.

1. Дайсці да крайняй ступені праяўлення чаго-н.; пачаць моцна дурэць, сваволіць.

Дзеці ўсхадзіліся, не суняць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць моцна бушаваць (пра з’явы прыроды).

Усхадзіўся вецер.

|| незак. усхо́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дасячы́ і дасе́кчы, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; -се́к, -кла; -сячы́; -се́чаны; зак.

1. Скончыць сячы, рассякаць што-н.

Д. дровы.

2. Секучы, дайсці да якой-н. мяжы.

Д. да сярэдзіны.

|| незак. дасяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. дасяка́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дамяня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Часта мяняючы што‑н., дайсці да непрыемных вынікаў. Дамяняўся, што ні з чым астаўся. З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разгне́вацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Дайсці да стану моцнага гневу. Коўшык зусім не разгубілася ад такога «камплімента», а толькі разгневалася. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дажа́цца, ‑жнуся, ‑жнешся, ‑жнецца; ‑жнёмся, ‑жняцеся; зак.

Разм. Жнучы, дайсці, дабрацца да якога‑н. месца. Дажацца да дарогі. Дажацца да сярэдзіны паласы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)