блакіро́вачны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да блакіроўкі ( у 2 знач.). Блакіровачная сістэма. Блакіровачны сігнал.
2. Які працуе пры дапамозе блокаў, з выкарыстаннем блокаў (гл. блок 1). Блакіровачны механізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зблакірава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак.
1. Разм. Уступіць у саюз, блок з кім‑, чым‑н.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Спец. Злучыцца, зманціравацца (пра часткі якога‑н. збудавання).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мітэрка ’драўляны блок, колца, якія прыводзяць у рух катушку ў калаўроце’ (Касп.; міёр., Шатал.), ’драўлянае колца для замацавання шпулькі’ (прасл., Сл. ПЗБ), ’гайка на вінце’ (Нас.). Да му́тра (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апазіцы́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які сведчыць аб адмоўных адносінах да каго‑, чаго‑н., аб нязгодзе з чым‑н. Апазіцыйныя настроі.
2. Які мае адносіны да апазіцыі; складае апазіцыю (у 2 знач.). Апазіцыйныя партыі. Апазіцыйны блок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рухо́мы, -ая, -ае.
1. Здольны рухацца, які можа рухаць.
Р. блок.
2. Які пераязджае з месца на месца.
Р. лазарэт.
3. Які можа змяняцца ў залежнасці ад умоў; які хутка развіваецца, мяняецца.
Рухомыя формы арганізацыі.
Рухомая з’ява.
○
Рухомая маёмасць (спец.) — такая, якая можа быць перамешчана з месца на месца.
Рухомы састаў — сукупнасць сродкаў аўтамабільнага, чыгуначнага і іншых відаў транспарту.
|| наз. рухо́масць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тры́ца ‘драўлянае колца ў калаўроце, праз якое шнурам перадаецца рух шпульцы’ (Скарбы; гродз., Нар. сл.); тры́цык, крэ́цэк, тры́цік ‘тс’ (малар., Сл. Брэс., Уладз.). Яшчэ раней трыца ‘блок у шыбеніцы’, гл. Гардзееў, Магдэбургская Гародня. Мінск, 2008, 51. З польск. tryc, trycek, tryca, trycka ‘колца ў калаўроце’, ‘блок, на якім спускаецца ланцужок у гадзінніку’, а таксама ‘равок (выраз) у блоку, на які навіваецца шнур’, якія з ням. Tritze ‘хадавое кола’ (Фалінская, Sł. tkac., 2/1, 90; Вінцэнц). Меркаванні пра запазычанне стры́ца (гл.), тры́ца ‘калёсіка на калаўроце’ праз ідыш гл. Галай, БМ, 8, 54.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бума́жнік, ‑а, м.
Невялікіх памераў кішанёвая папка для папяровых грошай і дакументаў; кашалёк. Блок.. выняў з кішэні бумажнік, даў Лабановічу дзесяцірублёўку і моўчкі кіўнуў галавою, даючы гэтым зразумець, што болей гаварыць няма аб чым і што работы болей не будзе. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блакірава́цца I сов. и несов., полит. (вступить, вступать в блок) блоки́роваться
блакірава́цца II несов., страд. блоки́роваться; см. блакірава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рухо́мы
1. в разн. знач. подвижно́й; подви́жный;
р. саста́ў — ж.-д. подвижно́й соста́в;
р. блок — тех. подвижно́й блок;
р. на́ціск — лингв. подви́жное ударе́ние;
р. мост — подвижно́й мост;
~мая раўнава́га — хим. подви́жное равнове́сие;
2. юр. дви́жимый;
~мая маёмасць — дви́жимое иму́щество
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
беспарты́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не з’яўляецца членам партыі. Няўхільна ўзрастае творчая актыўнасць партыйных і беспартыйных мас. «Звязда». // у знач. наз. беспарты́йны, ‑ага, м.; беспарты́йная, ‑ай, ж. Той, хто не з’яўляецца членам партыі. Блок камуністаў і беспартыйных.
2. Які не адлюстроўвае поглядаў ніводнай партыі. Беспартыйная літаратура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)