аналізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; незак., што.
Рабіць аналіз чаго‑н. Аналізаваць змест урока. Аналізаваць хімічнае рэчыва. □ [Лабановіч:] — Я пачынаю аналізаваць самога сябе і вынікалі застаюся незадаволены. Колас. [Калатухін:] Як юрыст, вы павінны ўмець аналізаваць факты. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
актывацы́йны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да актывацыі.
•••
Актывацыйны аналіз — метад вызначэння якаснага і колькаснага саставу рэчыва, заснаваны на вымярэнні энергіі выпрамянення радыеактыўных ядраў ізатопаў, якія ўтварыліся пад уздзеяннем патоку нейтронаў, зараджаных часціц (пратонаў і інш.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мікраскапі́чны
1. в разн. знач. микроскопи́ческий;
м. ана́ліз — микроскопи́ческий ана́лиз;
~ныя аргані́змы — микроскопи́ческие органи́змы;
2. перен. микроскопи́ческий, микроскопи́чный;
~ная до́за — микроскопи́ческая (микроскопи́чная) до́за
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
псіхалагі́зм, ‑у, м.
1. Паглыблены паказ псіхічных, духоўных перажыванняў, глыбокі псіхалагічны аналіз. Сучасны савецкі раман становіцца сапраўды мастацкім даследаваннем жыцця. Глыбокі гістарызм, вострая праблемнасць, яркі псіхалагізм — яго неад’емныя якасці. Дзюбайла.
2. Ідэалістычны філасофскі напрамак, які лічыць асновай філасофіі псіхалогію.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
структу́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да структуры. Структурныя элементы сплаву. // Звязаны з вывучэннем структуры, будовы чаго‑н. Структурны аналіз.
2. Які мае пэўную структуру. Структурныя глебы.
•••
Структурная лінгвістыка — галіна мовазнаўства, якая вывучае натуральную мову як сістэму элементаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аналіза́тар, ‑а, м.
1. Прылада, пры дапамозе якой робіцца аналіз складаных рэчываў, з’яў і пад. Аналізатар газаў.
2. Сукупнасць органаў (органы пачуццяў, нервовыя шляхі і клеткі кары галаўнога мозгу), якія раскладаюць з’явы навакольнага свету на больш простыя элементы. Аналізатар святла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аб’ёмны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да аб’ёму (у 1 знач.). Аб’ёмнае вымярэнне. Аб’ёмны аналіз. // Які мае трохмерныя паказчыкі. Аб’ёмнае кіно. □ Асабліва яркае ўвасабленне калгасная тэматыка атрымала ў творах круглай аб’ёмнай скульптуры. «Беларусь».
2. Вялікага аб’ёму, памеру. Аб’ёмны твор.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спектра́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да спектра; уласцівы яму. Спектральныя лініі. // Які служыць для атрымання спектраў. Спектральныя прылады. // Які мае адносіны да ўспрымання розных колераў спектра. Спектральная адчувальнасць вока.
•••
Спектральны аналіз — вызначэнне хімічнага саставу цел, якія свецяцца, па іх спектрах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
функцыяна́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да функцыі. Функцыянальная залежнасць. Функцыянальны аналіз.
2. Які належыць да функцый чаго‑н., тлумачыцца функцыяніраваннем чаго‑н., залежыць ад дзейнасці, а не ад структуры чаго‑н. Функцыянальны надзел працы. Функцыянальнае расстройства сардэчнай дзейнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Дачка́ ’дачка’. Параўн. рус. дочь, укр. дочка́, польск. córa, чэш. dcera, серб.-харв. кћи̑, балг. дъщеря́, ст.-слав. дъщи. Прасл. *dъktʼi. Параўн. ст.-інд. duhitár‑, грэч. θυγάτηρ, літ. duktė́ ’тс’ (далейшы аналіз вельмі няпэўны). Гл. Бернекер, 1, 243–244; Фасмер, 1, 533; асабліва Трубачоў, Эт. сл., 5, 178–179 (з бібліяграфіяй).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)