заахво́ціцца, ‑вочуся, ‑воцішся, ‑воціцца; зак.

Адчуць жаданне, ахвоту да чаго‑н.; падахвоціцца. [Янка] яшчэ болей павесялеў, калі Лабановіч раптам заахвоціўся прайсціся разам да мястэчка Стаўбуны. Колас. [Ірынка] усё гаварыла, як дарослая, і, як дарослая, пачынала рабіць усё ў доме. Заахвоцілася нават раз мыць падлогу. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адабрэ́нне, ‑я, н.

Прызнанне чаго‑н. правільным, станоўчым; пахвала, заахвочванне. Гоман адабрэння. □ Працоўныя Беларусі яшчэ раз выказалі сваё гарачае адабрэнне палітыкі Камуністычнай партыі і Савецкага ўрада. «Звязда». Поспехі беларускага народа ў будаўніцтве новага жыцця выклікалі адабрэнне і гарачыя сімпатыі ў зарубежных сяброў. Пшыркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заруне́ць, ‑ее; зак.

Узышоўшы, зазелянець (пра пасевы, звычайна азімыя). Красавік прыйшоў. Палі Сонейка прыгрэла, І на леташняй раллі Жыта зарунела. Грахоўскі. // Пакрыцца рунню (пра засеяную ніву, поле і пад.). Не раз яшчэ Дняпру разліцца.., Палям калгасным зарунець І новым песням зазвінець. Зарыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здво́іць, здвою, здвоіш, здвоіць; зак., што.

1. Зрабіць падвоеным, здвоеным (у 2 знач.). Здвоіць нітку. // Паставіць адзін за адным. Здвоіць урокі.

2. Перастроіць (кожны рад у страі) у два рады. Здвоіць рады.

•••

Здвоіць след — прабегчы другі раз па сваім следзе (пра звера).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рублёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.

Разм. Манета або казначэйскі білет вартасцю ў адзін рубель. Загляні цяпер да нарачанцаў. Раз вугра іх тлустага з’ясі, Пра цану не станеш больш спрачацца, Сам рублёўку лішнюю дасі. Панчанка. [Соня] разгладжвала пакамечаныя рублёўкі. Корбан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

своечасо́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць своечасовага; здзяйсненне чаго‑н. у належны час. Я з трыбуны з’езда не выступаў і таму я хачу са старонак газеты яшчэ раз падкрэсліць праўдзівасць і своечасовасць для нас, беларускіх пісьменнікаў, папрокаў, зробленых нашай літаратуры Аляксеем Максімавічам Горкім. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ску́так, ‑тку, м.

Разм. Тое, што вынікае з чаго‑н.; вывад. [Богут:] — Так, так, васпане мой ласкавы: плаціць за хату трэба мне, Раз вы жывеце ў ёй, а не — Дык скутак будзе нецікавы. Колас. Арышт, допыты, канвой — гэта было ўступам, а астрог — скутак. Гартны.

[Польск. skutek.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спардэ́к, ‑а, м.

Верхняя лёгкая палуба на трохпалубных суднах 19 і пачатку 20 стст. або палуба сярэдняй надбудовы на суднах сучаснай канструкцыі. [Лорда] можна было бачыць на спардэку, дзе ён раз і другі, нягледзячы ні на якое надвор’е, акуратна пахаджваў паўз абодва барты. Лынькоў.

[Англ. spar-deck.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сухазе́мны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які мае адносіны да сухазем’я, пражывае на сухазем’і. Сухаземныя жывёлы. □ Няхай .. [Галя] пабачыць, што хоць .. [Русіновіч] і сухаземны чалавек, вырас на сушы, і ў лодцы сядзіць мо які пяты раз, аднак і ён умее веславаць не горш за яе, рыбачку. Дамашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ча́сам, прысл.

Іншы раз, калі-нікалі. Часам сустракаліся прыгожыя лугавінкі з ліставымі дрэвамі: дуб, граб, ліпа. Маўр. Часам надвячоркамі хадзіў [Лабановіч] у Мікуцічы, каб пабыць у кампаніі сваіх таварышаў. Колас. / у знач. пабочн. А можа, ты — сімулянтка, часам? — Пытаўся ўчотчык хрыплым басам. Вярцінскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)