Арэ́птам ’раптоўна, нахабна, нястрымна’ (Янк. Мат.). Магчыма, у выніку кантамінацыі раптам з рус. рети́вый ці літ. répti ’хапаць’ або ў выніку нерэгулярных фанетычных змен. Пачатковае а‑ пратэтычнае.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ґніжэ́ць, ґніжджэ́ць, ґвіжэ́ць ’кішэць; звінець, гудзець; гаманіць, крычаць’ (Сл. паўн.-зах.). Паводле Сл. паўн.-зах., з літ. gnižė́ti ’кішэць’. Відавочна, не сюды ґіжэ́ць ’тс’ (гл. пад ґіжа́ць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ке́пек ’сіняк звычайны, Echium Vulgare L.’ (Кіс.). Магчыма, балтыйскага паходжання. Параўн. сінонім печаніца і літ. kepti ’пячы’. Словам-крыніцай было б *kepekas, а бел. печаніца яго калькай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Куме́каць ’разумець’ (Сцяшк., ТС). Рус. кумекать ’тс’ лічыцца прэфіксальным утварэннем ку‑мекаць. Суадносіны гэтых слоў з літ. mė́klinti ’думаць’, лат. meklet ’шукаць’ няясныя (гл. Фрэнкель, 428–429).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ладзга́н ’пра малое дзіця, якое соваецца, лазіць куды не трэба’ (зэльв., Сцяц.). Балтызм, параўн. літ. lazgus ’гаваркі, ветлівы, далікатны’, lazgełi ’моцна гаварыць’, ’віцца, развівацца’ (Лаўчутэ, Балтызмы, П7).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Латато́ніць, лътатошць ’гаварыць хутка, гучна’, лътатонбалбатун, які лапоча без перастанку’ (міёр., Нар. лекс., З нар. сл.). Гукапераймальнае. Відавочна, балтызм. Параўн. літ. latataila ’балбатня’. Параўн. лададзёць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лэйдацца ’забаўляцца, бегаць’ (Сцяшк. Сл.). Відавочна, звязана па паходжанню з лайда́к, лайдава́ць, а дыфтангізацыя абумоўлена балт. формамі накшталт лат. liedoks ’распуснік’ або літ. láidyti ’хутка бегаць’, ’бадзяцца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мамойло ’маўчун’ (ганц., Нар. лекс.). Балтызм. Параўн. літ. mėmė̃, mėmẽlė ’ціхі, маўклівы, малагаваркі чалавек’. Менш імаверна звязваць генетычна гэту лексему з укр. мама́й ’статуя, баба ў стэпе’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Мамол, пін. моміл ’белы гарлачык, Nymphaea alba L.’ (Нар. лекс.), момул ’гарлачык чыста-белы, Nymphaea candida Presl.’ (пін., Бейл.). Балтызм. Параўн. літ. momuõ, momuolỹs ’цемя, галава, цемечка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Марэгаць ’пэцкаць’ (хойн., Мат. Гом.). Відавочна, балтызм. Параўн. літ. márgas ’стракаты, рабы’, mar̃gti ’мільгацець, мітусіць’, хаця можна ўспрымаць як экспрэсіўны дзеяслоў з суфіксам ‑эг‑ ад мара́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)